Meral Kureyshi: Postcode: 3000

"Ik wil geen troost, dit is vernederend." Halverwege de nieuwe roman van Meral Kureyshi duikt een zin op die bij je blijft hangen. De stem wordt ingesproken door Lili, een vrouw van ruim 90 jaar oud die onlangs naar een verzorgingshuis is verhuisd. Zij is het geheime middelpunt van het boek en tussen de eerste tekenen van dementie door roept zij vragen op die onze maatschappij probeert te onderdrukken: hoe kunnen we waardig ouder worden? Wie zal er ooit voor ons zorgen?

"Ik ben zo iemand", zegt de naamloze ik-verteller. Zij is de vriendin van Lili's dochter Klara en zegt: "Wat er in het verzorgingshuis niet wordt aangeboden, zal ik verzorgen." Vanaf dat moment gaat ze met Lili op reis, nodigt haar uit om bij haar te komen eten en luistert naar haar als oude herinneringen aan liefdesaffaires naar boven komen. Er ontstaat een gemeenschap van solidariteit tussen de vrouwen, een zorgrelatie, een vrijwillige affiniteit tegen isolatie. En het is niet het enige. De verteller in de eerste persoon deelt ook een appartement met Klara en voedt haar zoon samen met haar op, met wiens gewelddadige vader Klara de relatie heeft verbroken. "We werden de ouders die we nooit wilden zijn", zei ze ooit.

In episodische scènes weeft de Berner schrijfster Meral Kureyshi een netwerk van relaties dat verbazing wekt. Uiteindelijk vraag je je af hoe je zoveel prangende vragen in nog geen 200 pagina's kunt verwerken. Eén antwoord ligt in de laconieke taal van Kureyshi. Met slechts een paar woorden creëert ze scènes van existentiële kracht. En in plaats van de connectie tussen haarzelf en de ik-verteller expliciet te maken, zoals momenteel gebruikelijk is, zinspeelt Kureyshi slechts op hun gedeelde Turkse moedertaal: "Deze oude taal die de Ottomanen ons als dank hebben nagelaten." Er zijn veel poëtische oneliners die je op je onderarm getatoeëerd zou willen hebben: "Ik ren ergens zo snel als ik kan heen om ergens anders te komen." Of: "We spoelden onze mond met zoete drankjes, alsof we onze tanden poetsten."

Meral Kureyshi werd in 1983 geboren in Prizren in het huidige Kosovo, uit ouders die tot de Turkstalige minderheid behoren. Sinds 1992 woont ze in Bern en werd in 2015 beroemd met haar debuutroman Olifanten in de tuin . Met haar derde roman boekt ze opnieuw groot succes. Zij is en blijft een van de belangrijkste stemmen in de hedendaagse Zwitserse literatuur.

Meral Kureyshi: Wij zijn nog nooit naar de zee geweest. Limmat Verlag, Zürich 2025; 216 pagina's, 30,– Fr., 26,– €