Duitsland terug naar 1945, in tweeën gesplitst door de stemming: de kaart die Europa schokt

Van Ostpolitik naar Ostalgia, en nu de ontdekking dat Oost-Duitsland een zó groot probleem heeft. Juist in het gebied van de broeders die ooit door het IJzeren Gordijn van elkaar gescheiden waren, degenen voor wie wetten waren aangenomen om hun immigratie en opvang te bevorderen (waar andere "vergeetachtige" wetten uit voortkomen), voor wie de rijke deelstaten van het Westen offers hadden gebracht (en die deels op de schouders van Europa hadden gelegd) om met de hereniging het oud papier van de oostelijke mark om te vormen tot zware federale marken. En wat is de tempel van de communistische orthodoxie, de trouwe bewaker van Moskou, het land waar de ene helft van de bevolking de andere helft bespioneert? Hij draaide het roer om en de ex-postcommunisten stemden extreemrechts.

Een echt "Vaarwel Lenin" dat na de Berlijnse Muur ook elke mentale en politieke constructie over de richting die aan democratische Duitsers moest worden gegeven, de grond in boorde, niet vanwege het misbruik van dogma's van volksdemocratieën, maar vanwege de schema's van politieke correctheid.

Berlijn, opnieuw de politieke hoofdstad, bevindt zich geografisch gezien in het midden van de golf die Alternative für Deutschland ontketent. Het is niet bepaald een gezelschap van seminaristen op excursie, maar een gezelschap dat zijn ideeën over problemen op tafel gooit en soms ook met de vuisten op tafel slaat, zij het met de vrouwelijke fijngevoeligheid van Alice Weidel. Zij is het eerste raadsel van de Europese Sfinx, die haar beschouwt als exponent van een beweging die met interesse kijkt naar de Nationaalsocialistische Duitse Arbeiderspartij van de huisschilder uit Braunau uit de vorige eeuw. De Duitsers, die notoir niet bepaald het toonbeeld zijn van mentale flexibiliteit, vragen zich af wat deze neonazi's toch zijn, waarvan de leider een lesbienne is die met een buitenlandse en zeer onvolkse vrouw is getrouwd. Het mysterie van het diepstgewortelde communisme in Europa was niet voldoende, zoals blijkt uit de obsessieve DDR van kameraad Erich Honecker die in 1979 Leonid Brezjnev op de mond kuste, maar dan zonder enige emotionele band, afgezien van een ideologische overeenstemming, hoe ondergeschikt ook.

Waar het communisme was verplant uit de as van het nazisme en wortel had geschoten, en een staat had getransformeerd in een grijze gevangenis, bracht de wind van vrijheid zaden van nostalgie met zich mee die sommigen noemen van vóór 1989 (precies Ostalgie), maar die de gevreesde verkiezingsronde nu claimt van vóór 1945. De stemming heeft Duitsland in tweeën gesplitst en analisten laten zien dat er een nieuwe, krachtige wind waait uit het oosten. Ze willen die nu op alle mogelijke manieren indammen voordat deze zich verspreidt door het toch al zieke organisme van de EU.

Winston Churchill zei dat democratie de slechtste regeringsvorm is, op alle andere na. En de Duitsers moeten dit niet vergeten, die met Weimar een modelgrondwet hadden opgesteld, maar in 1933 de macht via verkiezingen aan Adolf Hitler overdroegen. Toen gebeurde wat al voorspeld was, want dat was al in 1923 al voorzien in Mein Kampf. Door de ramp van 1945 kreeg Polen een stuk van Duitsland als compensatie voor de gebieden die hij zelf had geannexeerd, waarbij ook Pruisen werd weggevaagd. Een ander groot stuk ging naar de USSR, die het land had bezet in de race om de strijd met de geallieerden om Berlijn.

De meest trouwe satelliet van het Sovjetrijk werd omgedoopt tot DDR, de Gestapo werd Stasi, de traditionele M 1935-helmen van het Derde Rijk werden verzacht in een vorm die was geïnspireerd op de Sovjethelmen (waarmee ze belachelijk werden gemaakt), maar de uniformen bleven hetzelfde, alleen de nazi-adelaar en het hakenkruis ontbraken. Van het ene onderdrukkende systeem naar het andere, met hoop op ontsnapping voor degenen die het konden en degenen die met gevaar voor eigen leven slaagden. Propaganda betoogde, tegen alle logica in, dat de Berlijnse Muur en de verdedigingswerken dienden om de massale toestroom van westerlingen naar het socialistische paradijs te verhinderen, terwijl de directie duidelijk aangaf tegen wie de Muur gebouwd was. Tegenwoordig worden obstakels opgeworpen in partijsecretarissen en door coalitievorming. Niet iedereen nam echt afscheid van Lenin, maar niemand is van plan om Adolf de 'Wilkommen' te geven.