De robot die alleen beweegt met behulp van de intelligentie van het lichaam en de natuurkunde
Geen chip. Geen code. Geen kunstmatige intelligentie. Maar samengeperste lucht en rubberen buizen, die verstandig worden bewogen volgens de wetten van de fysica. In een tijdperk waarin kunstmatige intelligentie alle aspecten van technologie doordringt, heeft een groep wetenschappers in Amsterdam ervoor gekozen om juist de tegenovergestelde richting in te slaan. Ze hebben een robot met perslucht gemaakt, met beweegbare benen, die beweegt zonder sensoren, zonder elektronica en zonder één regel code. Maar hij loopt, springt en zwemt.
In een studie die is gepubliceerd in Science , beschrijven onderzoekers van het Nederlandse instituut AMOLF een verrassend eenvoudige robot – gemaakt van flexibele buizen – die onze kijk op intelligentie in machines zou kunnen veranderen. “Het is orde die uit chaos ontstaat”, legde de hoofdonderzoeker van de studie, de Italiaanse onderzoeker Alberto Comoretto, uit.
De robot beweegt dankzij een continue stroom perslucht. Als je hem op zichzelf neemt, zwaait elk van zijn poten – een flexibele buis – chaotisch in het rond, een beetje zoals de opblaasbare mannen bij tankstations. Maar zodra de benen met elkaar verbonden zijn, gebeurt er iets wonderbaarlijks: ze beginnen te synchroniseren. Ze vinden een ritme. En dan lopen ze, alsof ze een natuurlijke impuls van hun eigen aard volgen.
“Het is hypnotiserend”, zegt Comoretto, doctoraalstudent zachte robotica. "Er is geen code, alleen natuurkunde. De benen organiseren zichzelf en zodra ze synchroon lopen, gaan ze. En ze gaan snel."
De robot legt elke seconde een afstand af die gelijk is aan 30 keer zijn eigen lengte. Dat is een ongekende snelheid voor een zachte robot. Ter vergelijking: zoals uitgelegd in een persbericht waarin het onderzoek werd aangekondigd, haalt een Ferrari “slechts” de 20.
Maar de echte uitdaging zit in het aanpassingsvermogen. Zonder sensoren of centrale besturing verandert de robot van looppatroon als hij een obstakel tegenkomt. Op het land springt hij. In het water zwemt hij vrije slag. Dit alles ontstaat uitsluitend door de interactie tussen zijn flexibele lichaam en de omgeving.
“Het is een vorm van gedecentraliseerde intelligentie”, legt Mannus Schomaker uit, medeauteur van de studie. “Net als zeesterren, die honderden steeltjes coördineren zonder centrale hersenen, past deze robot zich aan dankzij lokale feedback.”
Minder hersenen, minder algoritmen, meer lichaamIn een vakgebied dat gedomineerd wordt door complexe algoritmes en geavanceerde hardware, lijkt deze creatie bijna revolutionair in zijn eenvoud. Bas Overvelde, directeur van de Soft Robotic Matter-groep bij AMOLF, stelt het botweg: "Het is strikt genomen niet eens een robot. Het is een machine. Maar hij gedraagt zich als een levend wezen."
De gevolgen zijn ingrijpend. Als intelligent gedrag voort kan komen uit eenvoudige systemen, schatten we robotica en intelligentie zelf wellicht verkeerd in.
“Minder hersenen, meer lichaam”, zegt Comoretto. “Minder code, meer natuurkunde.” En misschien schuilt er in de eenvoudigste materialen een complexiteit die we nog maar net beginnen te begrijpen.
La Repubblica
