Brussel wil 100 miljard euro mobiliseren met de oprichting van een Clean Industry Bank

In een tijd van toenemende handelsspanningen met de Verenigde Staten en een wedloop tussen de grootmachten in de wereld om industrieel concurrentievermogen, heeft de Europese Commissie, zoals beloofd, in de eerste 100 dagen van haar mandaat de hoofdlijnen van deze nieuwe wetgevende macht uiteengezet. Dat doet het door het tweede deel van het Groene Pact te lanceren dat de vorige zittingsperiode markeerde: het Pact voor een Schone Industrie. Een plan om op korte termijn maximaal 100 miljard euro te mobiliseren via een Clean Industry Bank om financiële steun te bieden aan de groene energie- en koolstofarme sector. 1 miljard daarvan zal worden verstrekt via de volgende EU-begroting. Dit plan omvat maatregelen om de toekenning van staatssteun en belastingvoordelen te versnellen om groene investeringen te mobiliseren.

Het idee van dit Pact voor een Schone Industrie is om het proces van koolstofarm maken, dat in het vorige mandaat is ingezet, in de industriële praktijk te brengen. Daarbij ligt de nadruk op de meest energie-intensieve sectoren, waarvan het concurrentievermogen wordt aangetast door hoge elektriciteitsprijzen, en op groene energieën, als onderdeel van de transitie naar hernieuwbare energiebronnen.

Daartoe voorziet het plan in de invoering van nationale belastingvoordelen, waarvoor de Commissie op Europees niveau aanbevelingen zal doen. De vicevoorzitter van de EU voor Schone Transitie, Teresa Ribera, heeft aangegeven dat het plan "maatregelen op de middellange termijn omvat om zekerheid en voorspelbaarheid te bieden, vertrouwen op te bouwen, investeringen vrij te maken en bedrijven de nodige voorwaarden te bieden om te groeien."

Het plan van het Europees Uitvoerend Comité bevat daarom verschillende voorstellen. Enerzijds door een vereenvoudigd kader voor het verlenen van staatssteun voor schone industrie vast te stellen, waardoor nieuwe overheidssteun sneller kan worden goedgekeurd om de ontwikkeling van hernieuwbare energiebronnen te bevorderen, de koolstofvrije processen te stimuleren en voldoende productiecapaciteit voor schone industrie te garanderen.

Bovendien voorziet dit plan niet alleen in de versterking van het Innovatiefonds, maar ook in de oprichting van een Bank voor industriële decarbonisatie, met een financiering van 100 miljard euro die afkomstig zal zijn van het Innovatiefonds (20 miljard), van bijdragen van de lidstaten (30 miljard) en van de voordelen die worden gegenereerd door emissierechten (25 miljard), en van de vereenvoudiging van de regelgeving door de Europese Commissie van het InvestEU-programma (25 miljard).

Brussel stelt voor om het Invest EU-programma te herzien en zo de capaciteit ervan te vergroten om risico's te dragen en tot 50 miljard euro aan publieke en private financiering te mobiliseren voor schone industrie, groene mobiliteit en afvalvermindering.

Ook de Europese Investeringsbank zal hierbij betrokken worden en de industrie een reeks financieringspakketten ter beschikking stellen die gericht zijn op het bevorderen van energie-interconnecties door garanties te verstrekken aan componentenfabrikanten in de sector. Dit is een aanvulling op een gezamenlijk programma tussen de entiteit en de Europese Commissie, gericht op het aanbieden van garanties voor overeenkomsten voor de aankoop van elektriciteit ( PPA's) voor kleine en middelgrote ondernemingen en energie-intensieve bedrijven en, tot slot, de lancering van een garantie-instrument voor schone technologieën in het kader van het Tech EU-programma dat wordt gepromoot door InvestEU.

Op regelgevingsniveau omvat dit pakket voor een schone industrie een wet ter versnelling van de industriële decarbonisatie. Deze wet is bedoeld om de vergunningverlening voor dit soort bedrijfsinitiatieven te versnellen, bijvoorbeeld om de staalproductie te moderniseren. Ook wordt er een keurmerk voor lage emissies ingevoerd en worden er criteria ingevoerd om een ​​schone toeleveringsketen in energie-intensieve industriële sectoren te bevorderen.

Brussel stelt daarentegen een herziening van de richtlijn inzake overheidsopdrachten voor om prioriteit te geven aan duurzaamheidscriteria in deze processen in strategische sectoren, een nieuw kader voor staatssteun voor het Pact voor een Schone Industrie dat de toekenning van steun voor projecten op het gebied van hernieuwbare energie zal versnellen, wetgeving ter bevordering van de productie van waterstof om de voorspelbaarheid van de industrie te vergroten door de voorwaarden te scheppen waaronder bedrijven kunnen investeren en tot slot wetgeving inzake de circulaire economie om het hergebruik van materialen en afval te bevorderen.

Daarnaast omvat het wetsvoorstel een versterking en uitbreiding van het Carbon Border Adjustment Mechanism (C-BAM), zodat het in meer sectoren kan worden toegepast. Stéphane Séjourné, vicevoorzitter van de EU en verantwoordelijk voor industriële strategie, heeft de oprichting aangekondigd van een gezamenlijk inkoopprogramma voor kritieke grondstoffen. Dit programma is gebaseerd op de formule voor de inkoop van vaccins tijdens COVID en zal vrijwillig zijn. Bovendien zal de winning en exploitatie van grondstoffen en zeldzame aardmetalen op Gemeenschapsgrond worden bevorderd.

Daarnaast omvat dit pakket de presentatie van een actieplan voor de automobielsector in maart en een ander voor aluminium en staal in het voorjaar. Hetzelfde is de bedoeling voor de chemische en schone technologiesector.