Wetenschappelijke mindset in het bedrijfsleven?

Aan de Autonome Universiteit van Barcelona begon professor Salvador Cardús zijn lessen epistemologie altijd met een onthullende oefening. Hij vroeg zijn studenten om een ​​sociologische analyse te schrijven over een recent mediafenomeen, zoals een schietpartij op een school in de Verenigde Staten. De meeste studenten trapten steevast in dezelfde valkuil: ze trokken grootspraak over jeugdgeweld, pesten of de verspreiding van wapens. Maar de les werd pas later duidelijk, toen Cardús uitlegde dat, hoe schokkend het nieuws ook was, dit soort gebeurtenissen zich wereldwijd niet één keer per jaar herhaalden. Het kon dus niet worden beschouwd als een sociologisch fenomeen met collectieve wortels, maar eerder als de manifestatie van een individuele pathologie, die beperkt moest blijven tot de psychologische dimensie. Met andere woorden: we moeten voorkomen dat we de uitzondering met de regel verwarren.

Deze academische oefening bevat een les die ook fundamenteel is voor bedrijfsbeheer. En wanneer er zich binnen een organisatie een probleem voordoet, is de eerste stap om duidelijk te bepalen of het probleem individueel of cultureel van aard is. Omdat individuele problemen altijd verbonden zijn met heel specifieke personen, die weliswaar een groot resonantievermogen hebben, maar die in geen geval de collectieve essentie vertegenwoordigen. Culturele problemen zijn daarentegen problemen die zich op systematische en transversale wijze herhalen, omdat ze meestal hun oorsprong vinden in pijlers van het bedrijf, zoals processen, beleid of leiderschap. Als het probleem op deze manier niet wordt gediagnosticeerd, leidt dat direct tot het voorstellen van ineffectieve oplossingen, zoals de arme, beginnende sociologen overkwam.

De meest voorkomende fout in het bedrijfsbeheer is handelen op basis van de symptomen en niet op basis van de oorzaken

Zodra is vastgesteld of het probleem organisatorisch of individueel van aard is, is de volgende stap om te bepalen of het probleem tijdelijk of structureel is. Omdat er problemen zijn die beperkt zijn in de tijd en die samenhangen met specifieke omstandigheden (zoals een piek in het werk door een eenmalige, onvoorziene gebeurtenis), maar er zijn ook problemen die gekenmerkt worden door hun hardnekkigheid en hun wortels (zoals een gebrek aan coördinatie tussen afdelingen). Dit fundamentele verschil helpt om te begrijpen of het probleem vanuit een puur adaptief perspectief moet worden aangepakt of als een fundamentele transformatie.

Om de analyse van zakelijke uitdagingen compleet te maken, is er een derde classificatie die ze verdeelt in operationeel en strategisch. Zoals de naam al aangeeft, hebben de eerste gevolgen voor de dagelijkse uitvoering en worden ze meestal opgelost op technisch niveau. De laatste brengen echter de levensvatbaarheid op de lange termijn in gevaar, wat aanpassingen van de tactische laag (of zelfs het bedrijfsmodel) vereist. Hoe dan ook, het concentreren van de inspanningen op het juiste niveau is opnieuw cruciaal om de verwachte resultaten te behalen.

Lees ook De grote crisis van het 'up or out'-model Oriol Montanyà

En wat is het grote geheim om dit drievoudige filter te omzeilen en problemen op een betrouwbare manier te diagnosticeren? Er zijn eigenlijk twee essentiële sleutels: tijd vrijmaken en een wetenschappelijke instelling hebben. Omdat de meest voorkomende fout in het bedrijfsleven is dat men handelt op basis van de zichtbare symptomen (de gevolgen) en niet op basis van de onderliggende oorzaken (de oorzaken). In deze zin is het zeer raadzaam om de leringen van professor Salvador Cardús aan te halen. Ze herinneren ons eraan dat wat opvalt, niet altijd representatief is, dat het voorschrijven van pijnstillers niet alles geneest en dat er geen ergere tijdverspilling is dan te proberen de wereld te veranderen, terwijl het enige dat nodig is, het verstellen van een stoel is.