PostNL houdt hoop op hulp van kabinet bij krimpende postbezorging

2024 was (voorlopig) het laatste jaar dat PostNL winst heeft gemaakt met het rondbrengen van brieven. „Vanaf dit jaar is de postbezorging structureel verliesgevend”, stelde Pim Berendsen, financieel directeur van PostNL en opvolger van vertrekkend bestuursvoorzitter Herna Verhagen, maandag bij de presentatie van de jaarcijfers.

Berendsen had het niet alleen over de wettelijk verplichte bezorging van urgente post, de zogeheten universele postdienst (UPD), want daarop lijdt PostNL al jaren verlies. Hij had het over de totale postbezorging. Die krimpt het komend jaar met 8 tot 10 procent.

In 2024 verdiende PostNL nog 3 miljoen euro (voor aftrek van rente en belasting) met het bezorgen van brieven. Bij de distributie van pakketten, het tweede en beter presterende onderdeel van PostNL, haalde het bedrijf een brutoresultaat van 65 miljoen.

Berendsen en Verhagen herhaalden maandag dat zij steun nodig hebben van de overheid. Financieel, voor de komende twee jaar, en beleidsmatig. De Postwet zou moeten worden aangepast: urgente post zou binnen 48 uur en niet langer binnen 24 uur moeten worden bezorgd.

„Wij hebben het heel lang op eigen kracht gekund”, aldus Berendsen. „Maar nu is het tijd dat de overheid het bonnetje [van de wettelijk verplichte postdienst] oppakt.” PostNL meldde vrijdag dat het een aanvraag heeft ingediend bij het Rijk voor compensatie, een tegemoetkoming in de kosten van de universele postdienst. PostNL wil 30 miljoen voor 2025 en 38 miljoen voor 2026.

Vrijdagmorgen reageerde het ministerie van Economische Zaken direct negatief op dat verzoek. Verhagen zag dat niet als een afwijzing, stelde ze maandag. „De minister heeft gezegd dat commerciële bedrijven die een wettelijke dienst uitvoeren daarop geen verlies zouden moeten lijden.” Dat vond ze een positieve boodschap. Dit voorjaar verwacht ze een officiële reactie van Economische Zaken.

24-uurs-verplichting urgente post

De compensatie van 68 miljoen moet de kosten dragen die PostNL maakt om urgente post binnen één dag te bezorgen. Als het parlement die verplichting oprekt tot twee of drie dagen, gloort winst voor de posttak, aldus PostNL. Handhaaft de overheid de 24 uurs-verplichting (en geeft het kabinet geen compensatie) dan zakt de postbezorging volgens PostNL vanaf dit jaar weg in dieprode cijfers.

In de meeste West-Europese landen wordt de post bezorgd binnen twee (Duitsland, België, Zweden) of drie dagen (Frankrijk, Italië, Denemarken, Noorwegen). Consumenten zouden volgens PostNL liever zekerheid willen dat hun post binnen twee dan wel drie dagen wordt bezorgd, dan snelheid (die PostNL niet altijd haalt vanwege onder meer personeelstekort en een hoog ziekteverzuim). Alleen in het VK geldt hetzelfde regime als in Nederland – daar praat de overheid ook over aanpassing van de postregels.

Oneerlijke concurrentie

Volgens de directie van PostNL ondervindt het bedrijf in Nederland oneerlijke concurrentie van internationale concurrenten die op hun thuismarkt niet zulke strikte (en geld verslindende) regels voor de universele postdienst hoeven te volgen als het Nederlandse postbedrijf.

Het afstoten van klanten die relatief weinig opleveren is een van de maatregelen die PostNL wil nemen om ‘gezond’ te groeien in pakketten

PostNL haalde in 2024 een omzet van 3,25 miljard euro (2023: 3,17 miljard). De winst daalde van 56 naar 18 miljoen euro. Dat kwam niet alleen door de verlieslatende postbezorging. Bij pakketten merkte PostNL dat grote klanten (Nederlandse en vooral internationale webwinkels) een forser aandeel in de te bezorgen hoeveelheid pakketjes zijn gaan innemen. Dat betekent voor PostNL minder winst per pakje: grote klanten betalen een lager pakkettarief.

Financieel directeur Pim Berendsen meldde maandag dat hij de pakkettarieven wil verhogen – ook al dreigt hij dan klanten te verliezen. „Soms ben je beter af zonder bepaalde volumes van sommige klanten.” Hij doelt op bedrijven waarvoor PostNL pakketten bezorgt die zulke grote kortingen bedingen op te bezorgen volumes aan pakketten dat het postbedrijf weinig winst maakt op die bezorging.

PostNL ziet de Nederlandse markt voor digitaal winkelen (e-commerce) dit jaar groeien met 4 tot 5 procent; zelf rekent PostNL op een volumestijging van 1 tot 3 procent.

Het afstoten van klanten die relatief weinig opleveren is een van de maatregelen die PostNL wil nemen om ‘gezond’ te groeien in pakketten. PostNL wil verder onder meer het aantal pakketautomaten uitbreiden. Dat zijn kluisjes op openbare plaatsen waar PostNL-bezorgers pakketjes in doen en waar geadresseerden ze op een zelf gekozen moment weer uit kunnen halen.