Canadese technologie zou gebruikt kunnen worden om de diepzee te ontginnen, maar er is groeiende bezorgdheid over de risico's
In het donkere water bij Collingwood (Ontario) grijpt een gigantische gele machine met metalen klauwen met grote precisie kleine rotsballetjes van de bodem van het meer, waarbij hij bij elke greep sediment opwerpt.
Hoewel het eruitziet als een grijpspel in een speelhal, is het voor Impossible Metals een demonstratie van de technologie die het bedrijf meer dan 10.000 kilometer verderop wil gebruiken om mineraalrijke knollen uit de bodem van de Stille Oceaan te delven. Voor sommige wetenschappers is het echter een verontrustend signaal van de toenemende vraag naar diepzeemijnbouw, die volgens hen verwoestende gevolgen kan hebben voor de oceanen.
Een groep milieuwetenschappers van over de hele wereld, waaronder Canada , schrijft woensdag in het tijdschrift Nature dat ze pleiten voor een totaalverbod op diepzeemijnbouw. Volgens hen zijn de ecosystemen onder water "te belangrijk voor de bewoonbaarheid van de aarde om te gokken op de beperkte en onzekere voordelen die dat oplevert."
Ze stellen dat dergelijke mijnbouw de zeebodem zou verstoren, waardoor de daar opgeslagen koolstof (meer dan in ondiepere gebieden) vrijkomt en zo bijdraagt aan klimaatverandering. De brief wijst er ook op hoe weinig er bekend is over het leven in de diepzee. Het risico van het aanboren van deze bronnen is te groot, aldus de brief.
"Er zijn zeer sterke argumenten voor een moratorium op alle vormen van exploitatie van de volle zee", vertelde Johan Rockström, een van de auteurs van de brief, aan CBC News. Dat betekent alles buiten de nationale jurisdicties, die zich uitstrekken tot 200 zeemijl uit de kust.
Volgens Rockström houden de oceanen 90 procent van de overtollige warmte vast die op aarde vastzit vanwege broeikasgassen.

"De oceaan is uiteindelijk het systeem dat de stabiliteit van de hele planeet beschermt en bepaalt", zei hij vanuit Duitsland, waar hij directeur is van het Potsdam Instituut voor Klimaatonderzoek.
Impossible Metals, met het hoofdkantoor in San Jose (Californië) en een technologische afdeling in Ontario, beweert echter dat het een evenwicht kan vinden tussen het beschermen van het milieu en het verkrijgen van de knollen, die rijk zijn aan belangrijke mineralen, van de bodem van de oceaan.
De autonome onderwaterrobot Eureka 2 zal voorzichtig zijn, zegt CEO Oliver Gunasekara.
"We gebruiken AI om leven te identificeren", zei hij, terwijl hij de unit in Collingwood demonstreerde. "Als we leven zien, plaatsen we er een quarantaine, virtuele cirkel omheen, en het voertuig vliegt eroverheen zonder dat het leven wordt aangetast."
Volgens Gunasekara zorgt het gebruik van robotarmen ervoor dat er minder sediment wordt verstoord vergeleken met het schrapen of graven in de zeebodem.
Hij zegt dat een toekomst die meer geëlektrificeerd is, "enorme hoeveelheden van al deze metalen nodig heeft, en dat de oceaan de grootste bron is" — en dat zijn bedrijf ze sneller, tegen de laagste kosten en met de minste impact op het milieu kan verkrijgen.
Het wacht op goedkeuring om te delven voor de kust van Amerikaans-Samoa in de Stille Oceaan. Hoewel er momenteel geen commerciële diepzeemijnbouwactiviteiten plaatsvinden, wil een recent presidentieel decreet van de Amerikaanse president Donald Trump de mijnbouw in Amerikaanse wateren vergemakkelijken . Het geeft overheidsinstanties de opdracht om vergunningen te stroomlijnen en te investeren in dergelijke technologie. De regering hoopt een nieuwe bron van essentiële mineralen te ontsluiten om de afhankelijkheid van het buitenland te verminderen. De nodules bevatten kobalt, nikkel en mangaan – nuttig voor batterijen en andere elektronica.
Maar de orde gebruikt ook een oude wet om mijnbouw en exploratie buiten de jurisdictie van de VS te rechtvaardigen .
Naast Impossible Metals heeft ook The Metals Company, een ander bekend mijnbouwbedrijf, zich tot de VS gewend om in de oceaan te gaan mijnen.
Rashid Sumaila, een van de schrijvers van de brief en tevens Canada Research Chair in Interdisciplinary Oceans and Fisheries Economics aan de University of British Columbia, maakt zich zorgen dat een paar bedrijven en landen die erg vóór mijnbouw zijn, de zorgen van de rest van de wereld zouden kunnen overstemmen.
Veel landen onderhandelen al geruime tijd over diepzeemijnbouw bij de International Seabed Authority, een organisatie die aangesloten is bij de VN en waarvan de VS geen lid is.
Sumaila staat kritisch tegenover het goedkeuren van mijnbouw in de oceaan zonder wereldwijde overeenstemming.
"De meerderheid kan zeggen: 'Kijk, dit slaat nergens op', en toch blijven een paar mensen doorzetten... en uiteindelijk krijgen ze wat ze willen, ten koste van de rest van de wereldbevolking," zei hij.
Volgende week komen landen in Frankrijk bijeen voor de Oceaanconferentie van de Verenigde Naties om te praten over duurzame praktijken.

cbc.ca