Ciepło czy zimno: co wpływa na naszą komfortową temperaturę

38 stopni Celsjusza w cieniu – dla niektórych osób idealna temperatura, aby w pełni cieszyć się latem. Dla innych to koszmarny pot, związany z bólami głowy oraz problemami z oddychaniem i krążeniem. Zamiast upału ta grupa chce przyjaznych kurtce 13 stopni Celsjusza, a nawet zimowych temperatur poniżej zera.

Każdy ma swoją własną komfortową temperaturę. Ale co ją determinuje?

Poradnik na temat zdrowia, dobrego samopoczucia i całej rodziny – co drugi czwartek.

Zapisując się do newslettera wyrażam zgodę na warunki umowy reklamowej .

Na dobre samopoczucie termiczne wpływa ponad 60 czynników, wyjaśnia Andreas Matzarakis, meteorolog biologiczny i środowiskowy z Uniwersytetu Alberta Ludwika we Fryburgu. Te czynniki wpływające obejmują:

• Wiek : Starsi ludzie mają wolniejszy metabolizm niż młodsi, a także cieńszą skórę i mniejszą masę mięśniową. To sprawia, że ​​są ogólnie zimniejsi.
• Zdrowie ogólne : Zdrowe ciało może lepiej regulować temperaturę. Jednak osoby z chorobami przewlekłymi, takimi jak stwardnienie rozsiane, są często bardziej wrażliwe na ciepło i zimno niż osoby zdrowe.
• Równowaga hormonalna : męski hormon płciowy testosteron wspomaga wzrost mięśni, co wiąże się z większą produkcją ciepła. Dlatego mężczyźni zazwyczaj nie marzną tak szybko jak kobiety.
• Stres : Hormony stresu powodują zwężenie naczyń krwionośnych, co prowadzi do zwiększonego odczuwania zimna.
• Ubranie : Ubranie, które ktoś nosi w określonych temperaturach, decyduje o tym, czy jest bardziej narażony na pocenie się lub zamarzanie.
• Warunki środowiskowe i pogodowe : Przy wysokiej wilgotności ciało ma trudności z ochłodzeniem, ponieważ chłodzący pot ze skóry paruje wolniej. Powietrze jest postrzegane jako cieplejsze. Wiatr również wpływa na postrzeganie temperatury, podobnie jak światło słoneczne.

Ludzkie ciało ma pewną „temperaturę roboczą”, jak mówi Matzarakis. Wynosi ona około 37 stopni Celsjusza. „Ta temperatura jest optymalna dla wielu procesów biochemicznych w ciele” — mówi biometeorolog. Wszystko powyżej tej temperatury może szybko stać się niebezpieczne dla ciała. Może to prowadzić na przykład do problemów sercowo-naczyniowych. „Oznacza to, że temperatura rdzenia nie może zbytnio odbiegać od 37 stopni”. Komfortowa temperatura pokojowa, w której ciało ma niewiele do roboty, aby utrzymać ciepło, wynosi od 18, 19 do 25 stopni.

Normalnie ciało próbuje się ochłodzić w wysokich temperaturach – poprzez pot. Ten odparowuje ze skóry, chłodząc ciało. Jest to znane jako chłodzenie parowe. Jeśli ten mechanizm regulacyjny zostanie zaburzony – na przykład z powodu zbyt wysokiej wilgotności i trudności z parowaniem potu – potrzebna jest dodatkowa pomoc. Należy ograniczyć aktywność fizyczną i szukać zacienionych miejsc.

Ciało reaguje inaczej na zimno: Najpierw naczynia krwionośne kurczą się, aby zmniejszyć utratę ciepła. Kończyny, takie jak dłonie i stopy, stają się zimne; całe ciepło pozostaje w rdzeniu ciała, aby chronić ważne organy, takie jak wątroba, płuca, mózg i serce. Gęsia skórka jest również typowa dla uczucia zimna: włoski na skórze stają dęba, aby stworzyć izolującą poduszkę powietrzną chroniącą przed zimnem. Zaczynasz też drżeć. Twoje mięśnie kurczą się i rozluźniają – generując w ten sposób ciepło.

To, jak postrzegamy temperaturę, jest również determinowane przez nasz mózg. Posiada on „korę termiczną”, obszar mózgu odpowiedzialny za przetwarzanie bodźców temperaturowych, jak odkrył w 2023 r. zespół badawczy z Centrum Medycyny Molekularnej im. Maxa Delbrücka w Berlinie. Ponadto mózg może dostosowywać się do różnych temperatur, więc percepcja ciepła lub zimna może się zmieniać w czasie.

Biometeorolog Matzarakis podaje przykład: Kiedy lato przechodzi w jesień, nasze ciała są nadal przyzwyczajone do ciepła. 28 stopni Celsjusza we wrześniu może więc wydawać się całkowicie normalne; nawet przy niższych temperaturach nadal sięgamy po kardigan. Po zimie ciało jest bardziej przyzwyczajone do zimna. Mózg przewiduje zatem, jak temperatura powinna się czuć na podstawie poprzednich doświadczeń i odpowiednio się dostosowuje.

Przyzwyczajenie ciała do temperatur, które wydają się niekomfortowe, jest możliwe tylko w ograniczonym zakresie, mówi Matzarakis. Terapie zimnem, na przykład, mogą pomóc ciału lepiej radzić sobie z niskimi temperaturami. Przyzwyczajenie się do wysokich temperatur jest trudniejsze, mówi ekspert. Ogólnie rzecz biorąc, pomaga to zahartować ciało, aby lepiej radziło sobie z wahaniami temperatury. „Najlepiej działa to podczas ćwiczeń na świeżym powietrzu — nie chodzi o jogging ani sporty ekstremalne, ale po prostu spacery”, mówi Matzarakis. „Prysznice kontrastowe i kąpiele Kneippa również mogą pomóc w hartowaniu”.