Kim jest Philippe Aghion, Francuz, który otrzymał Nagrodę Nobla w dziedzinie ekonomii w 2025 roku?

Francuz Philippe Aghion został niedawno uhonorowany Nagrodą Nobla w dziedzinie ekonomii, wraz z dwoma innymi badaczami. Ten światowej sławy ekonomista, specjalista w dziedzinie wzrostu gospodarczego i innowacji, łączy w sobie naukową rzetelność z pasją do kreatywności.
Nie każdy miał szczęście mieć komunistycznych rodziców… To określenie, zapożyczone z filmu z lat 90., idealnie pasuje do Philippe'a Aghiona. Urodzony w rodzinie, w której zaangażowanie polityczne łączyło się z twórczością artystyczną, dorastał w tętniącym życiem intelektualnym środowisku.
W wieku 17 lat był członkiem Francuskiej Partii Komunistycznej, podobnie jak jego rodzice, którzy oboje byli głęboko zaangażowani w sprawiedliwość społeczną. Jego matką była założycielka luksusowej marki Chloé, a ojciec prowadził galerię sztuki, którą często odwiedzali surrealiści. Jako dziecko spędzał nawet wakacje w Bretanii, w domu poety Tristana Tzary. Chociaż dystansował się od komunizmu, Philippe Aghion nigdy nie porzucił dwóch silnych idei: innowacji i sprawiedliwości społecznej.
Jego praca koncentruje się na wpływie nowych technologii na wzrost gospodarczy. Jedną z jego głównych koncepcji jest destrukcyjna innowacja. Według niego każda nowa innowacja jest twórcza, ponieważ rozwija społeczeństwo, ale także destrukcyjna, ponieważ sprawia, że istniejące technologie i działania stają się przestarzałe.
Wyjaśnia, że wyzwaniem jest konstruktywne zarządzanie tymi wstrząsami, tak aby destrukcja stała się motorem postępu. W zeszłym roku przewodniczył komisji ds. sztucznej inteligencji, przedstawiając rządowi raport na temat tego, jak Francja powinna stawić czoła tej rewolucji technologicznej.

Philippe Aghion zna Emmanuela Macrona od 2007 roku. W tamtym czasie obaj byli członkami komisji powołanej przez Nicolasa Sarkozy'ego w celu „pobudzenia wzrostu gospodarczego”. Ich bliskość zacieśniła się w kolejnych latach: w 2012 roku pracowali razem nad programem gospodarczym François Hollande'a, a Aghion naturalnie wspierał Macrona podczas jego kampanii prezydenckiej.
Jednak ostatecznie drogi obu panów się rozeszły. W 2018 roku ekonomista wysłał krytyczną notatkę do Pałacu Elizejskiego, potępiając brak równowagi w polityce gospodarczej prezydenta. Dokument trafił na pierwszą stronę „Le Monde” , ku irytacji badacza, który wolałby zachować kontrolę nad rozpowszechnianiem jego uwag.
Philippe Aghion nigdy jednak nie próbował angażować się w politykę. Jego polem działania są badania. Wykłada w Collège de France, London School of Economics i na Harvardzie, gdzie intensywnie pracował po studiach w École Normale Supérieure. To właśnie w Stanach Zjednoczonych rozwinął swoją wiedzę na temat dynamiki innowacji. Zawsze jednak pragnął wrócić do Francji, kraju, z którym pozostaje głęboko związany.
Jego koledzy podziwiają jego rygor równie mocno, co energię: na scenie gestykuluje, fascynuje, do tego stopnia, że niektórzy żartobliwie nazywają go „Jacksonem Pollockiem ekonomii”. Porównanie to bardzo do niego pasuje, w końcu z Philippe Aghionem kreatywność nigdy nie jest na wyciągnięcie ręki.
RMC