Nie, Francuzi nie pracują mniej niż Niemcy

Francuzi „rozczarowani” pracą, winni pogłębiającego się deficytu Francji. Właśnie w takich słowach premier François Bayrou mówił o przyczynach rosnącego zadłużenia we wtorek, 15 lipca, podczas prezentacji budżetu .

„We Francji pracujemy o 100 godzin mniej na mieszkańca niż w Niemczech” – oświadczyła minister finansów publicznych Amélie de Montchalin , uzasadniając dodatkowy wysiłek wymagany od francuskich pracowników. To stwierdzenie, nadużywane do uzasadniania niszczenia praw obywatelskich Francuzów, nie jest nowe. Ale czy jest prawdziwe?

Dane przytoczone przez ministra pochodzą z badania OECD i obliczają liczbę godzin przepracowanych na osobę w 2024 roku, wliczając osoby nieaktywne zawodowo. W obliczeniach uwzględniono zatem dzieci, bezrobotnych i emerytów. Dane te są zatem w większym stopniu kształtowane przez strukturę demograficzną krajów (wskaźnik urodzeń, oczekiwana długość życia) i zasady emerytalne (Niemcy mogą otrzymywać emeryturę dopiero od 67. roku życia) niż przez produktywność pracowników .

Ograniczając analizę do osób pracujących, porównanie to znacznie mniej przemawia za argumentacją rządu. Według innego wskaźnika OECD, w 2023 roku niemieccy pracownicy przepracowali średnio 1335 godzin, czyli o 154 godziny mniej niż francuscy (1489 godzin).

Prawdą jest jednak, że wskaźnik zatrudnienia w Niemczech jest wyższy niż we Francji . Według danych opublikowanych przez INSEE, odsetek osób w wieku 15–74 lat zatrudnionych wyniósł we Francji 68,4% w 2023 roku, w porównaniu z 77,4% po drugiej stronie Renu. Tę różnicę można postrzegać jako problem z dystrybucją pracy. „Wszyscy musimy pracować, musimy pracować lepiej” , zapewniła Marylise Léon, sekretarz generalna CFDT, w radiu France Inter w czwartek.

Młodzi Francuzi są przeciętnie znacznie bardziej wykluczeni z rynku pracy niż ich niemieccy koledzy: stopa bezrobocia wśród osób w wieku 15–24 lat wynosi we Francji 17,2% , w porównaniu z zaledwie 5,8% w Niemczech. W nocie Rady ds. Analiz Ekonomicznych z marca 2025 r. stwierdzono również, że „dwa lata po ukończeniu studiów młodzi ludzie, którzy zakończyli naukę w wieku 18 lat, mają we Francji niższy o 15 punktów procentowych wskaźnik zatrudnienia w porównaniu z Niemcami” .

Sytuacja seniorów nie jest lepsza. Według INSEE, w 2023 roku we Francji 21% osób w wieku 55–61 lat nie pracowało ani nie było na emeryturze.

„Problemem Francji jest stopa zatrudnienia, a nie liczba przepracowanych godzin” – podsumowuje Rada Analiz Ekonomicznych (Economic Analysis Council). Dlatego też nie ma sensu skracać urlopów ani dni świątecznych, aby zasilić budżet państwa. Zdaniem ekspertów, wystarczyłoby to, aby zachęcić do zatrudnienia ludzi młodych, seniorów, a także pracowników o najniższych kwalifikacjach. Trudno jednak uwierzyć, że nowa reforma przepisów dotyczących ubezpieczenia od bezrobocia, postulowana przez François Bayrou, która niewątpliwie ograniczy prawa osób bezrobotnych , będzie służyć temu celowi.