Artykuł wstępny. Siłą czy dyplomacją?

Na Bliskim Wschodzie działają obecnie dwie logiki. Nadchodzące tygodnie pokażą, która z nich zwycięży.

Jedno jest militarne, oparte na sile i faktach dokonanych. Operacje przeprowadzone przez armię izraelską po atakach terrorystycznych z 7 października 2023 roku były kwestią samoobrony. Decyzja o rozwiązaniu Hamasu w Strefie Gazy i pokonaniu Hezbollahu w Libanie nie podlegała dyskusji, podobnie jak decyzja o neutralizacji „osi oporu” utworzonej przez Iran. Nic jednak nie usprawiedliwia głodu, który obecnie dotyka ludność cywilną Strefy Gazy, ani działań podejmowanych przez izraelskich osadników na Zachodnim Brzegu.

Druga logika ma charakter dyplomatyczny. Mogła być uznawana za bezsilną od czasu przybycia Donalda Trumpa do Białego Domu. Ale sytuacja mogła się zmienić. Francja, za pośrednictwem prezydenta Macrona, stoi za tą nową sekwencją, ogłaszając we wrześniu w Organizacji Narodów Zjednoczonych uznanie Państwa Palestyńskiego. Wielka Brytania, podobnie jak Kanada i Portugalia, przyłączyły się do tego stanowiska. Przed tymi deklaracjami prawie 150 krajów uznało już prawo Palestyńczyków do własnego państwa.

Dalsze przesłanki do nadziei na wyłonienie się ścieżki dyplomatycznej pojawiły się po konferencji zorganizowanej przez Francję i Arabię Saudyjską w Nowym Jorku. Kilka krajów arabskich, w tym te, które jeszcze nie uznają Izraela, wezwało do rozbrojenia Hamasu i odsunięcia go od wszelkich form rządzenia.

Inicjatywa dyplomatyczna nadal będzie napotykać przeszkody do pokonania. Od uznania państwa palestyńskiego do jego istnienia wciąż daleka droga; wymaga to wiarygodnych instytucji i organizacji. Uznanie musi być wzajemne: uznanie Palestyny nie może się dokonać bez zagwarantowania przez sąsiadów Izraela prawa do istnienia i bezpieczeństwa. Żadne rozwiązanie dyplomatyczne nie jest możliwe bez zwrotu pozostałych zakładników. I nic nie da się osiągnąć bez zaangażowania Izraela i bez wsparcia Stanów Zjednoczonych. Droga jest wąska. Ale jest nadzieja.