Porody: liczba nacięć krocza w szpitalach publicznych spadła o 39%

Badanie przeprowadzone przez Wydział Lekarski Uniwersytetu w Porto (FMUP) ujawnia, że ​​w latach 2013–2022 w Portugalii zmniejszyła się liczba wykonywanych podczas porodu nacięć krocza, z 60% do 21% w krajowych szpitalach publicznych.

„Badanie pokazuje, że od kilku lat obserwuje się stałą zmianę kulturową i praktyczną wśród specjalistów, zgodną z międzynarodowymi zaleceniami, które zalecają restrykcyjne i zindywidualizowane stosowanie tej procedury” – czytamy w podsumowaniu badania, które przeprowadzono w maju i opublikowano w czasopiśmie naukowym International Journal of Gynecology and Obstetrics.

Nacięcie krocza to nacięcie wykonywane podczas porodu, w okolicy pochwy i w kierunku krocza. Zabieg ten ma na celu poszerzenie otworu pochwy i ułatwienie wyjścia dziecka podczas porodu drogami natury, jednak organizacje medyczne nie zalecają rutynowego stosowania nacięcia krocza.

Według FMUP dane zawarte w opublikowanym właśnie badaniu zostały zebrane ze wszystkich publicznych szpitali w kraju i „przeanalizowane w sposób rygorystyczny, przejrzysty i spójny, z uwzględnieniem danych z różnych oficjalnych baz danych, co może pomóc w wyjaśnieniu jednego z najczęściej omawianych tematów w zakresie zdrowia położniczego w ostatnich czasach”.

Wyniki pokazują, że w latach 2013–2022 odsetek nacięć krocza w przypadku porodów naturalnych bez użycia narzędzi spadł z 63% do 21% w portugalskich szpitalach publicznych. Spadek ten wpłynął jednak na rekonwalescencję i przyszłość kobiet, na przykład w przypadku pęknięć krocza, które wpływają na zwieracz odbytu. „Te dane są kluczowe, ponieważ pokazują, że decyzja o nacięciu krocza musi być poważnie rozważona pod względem ryzyka i korzyści” – czytamy w podsumowaniu.

Rutynowe nacięcie krocza budziło wątpliwości już w latach 80. XX wieku, ale od 2010 r. kontrowersje jeszcze bardziej się zaostrzyły, gdy ujawniono, że tę technikę stosowano w ponad 70% wszystkich porodów naturalnych w Portugalii.

Niedawno debata publiczna dotarła do Zgromadzenia Republiki za sprawą petycji w sprawie praktyk położniczych uważanych za nieludzkie , co doprowadziło do opublikowania w marcu 2025 r. ustawy karzącej szpitale i personel medyczny wykonujący nieuzasadnione nacięcia krocza (ustawa nr 33/2025).

Nie ma znanych obiektywnych, uniwersalnych kryteriów określających, kiedy należy wykonać nacięcie krocza. Zazwyczaj decyzja jest podejmowana spontanicznie, często pod ogromną presją i w nagłych przypadkach.

W Portugalii od 2023 r. obowiązują zalecenia ograniczające liczbę nacięć krocza, co oznacza, że ​​należy je wykonywać wyłącznie wtedy, gdy zachodzi potrzeba skrócenia czasu porodu , a mianowicie gdy występują oznaki zagrożenia życia płodu lub ryzyko wystąpienia skomplikowanego pęknięcia krocza.

W opublikowanym właśnie badaniu zespół badawczy FMUP skorzystał z okazji, aby zaapelować o szkolenie i edukację specjalistów udzielających pomocy przy porodzie, ponieważ uważa, że ​​„niezbędne jest zapewnienie wszystkim kobietom bezpiecznej, zindywidualizowanej i prawdziwie pełnej szacunku opieki”.

W związku z tym, jak poinformowało Lusę źródło w FMUP, uczelnia poczyniła „znaczne inwestycje w szkolenie studentów medycyny, stażystów, położników, a nawet pielęgniarek specjalistycznych, które w Centrum Symulacji Medycznych uczelni przechodzą szkolenie poświęcone asystowaniu przy porodzie i technikom ochrony krocza”. „Łącznie wydział inwestuje również w badania w tej dziedzinie” – dodał.

Badanie przeprowadzili Mariana Bandeira, Cristina Costa-Santos, Fernando Lopes, João Bernardes i Ana Reynolds, wszyscy z FMUP, a uczestniczyła w nim lokalna jednostka ochrony zdrowia Alto Minho i RISE-Health.