Uganda baskıyı artırıyor: Muhalefet lideri Kizza Besigye gözaltında ölmekle tehdit ediyor

Ancak, 68 yaşındaki sanık geçen hafta Uganda'nın başkenti Kampala'daki bir duruşma salonuna tekerlekli sandalye ile, tamamen zayıflamış, bitkin ve bakımsız bir halde getirildiğinde, cezaevi doktorları bile onun acilen tıbbi müdahaleye ihtiyacı olduğu konusunda uyarıda bulundu. Uganda'nın ordu komutanı ve Devlet Başkanı Yoweri Museveni'nin oğlu Muhoozi Kainerugaba, "Besigye'nin hapisten çıkmasının sadece iki yolu var" diye tehdit etti: "Ya onu astıktan sonra tabutta, ya da merhamet dilediğinde dizlerinin üzerinde."
Kizza Besigye ile Yoweri Museveni'nin uzun bir geçmişi var. 1980'lerde doktorluk eğitimi almış olan Besigye, o dönem genç gerilla lideri Museveni'nin önderliğindeki Uganda isyancı örgütü NRA'ya (Ulusal Direniş Ordusu) katıldı. Besigye, Museveni'nin özel doktoru oldu ve albay rütbesini aldı. 1986 yılında Museveni'nin Uganda'da iktidara gelmesiyle Besigye İçişleri Bakanı oldu. Ancak daha sonra ikisinin arası açıldı.
Museveni, özel hayatında nüfuzlu bir ailenin güzel kızı Winnie Byanyima ile evlenmek istemişti. Ancak babası buna karşı çıktı ve bunun üzerine Besiyge ile evlendi. Byanyima, günümüzde Birleşmiş Milletler AIDS ile Mücadele Ajansı Unaids'in Genel Sekreteri ve Afrika genelinde etkili bir feminist.
Besigye, siyasi açıdan Museveni'ye karşı tavır aldı ve 2001 seçimlerinde ilk kez ona karşı yarıştı. O günden sonra iki eski yoldaş, birbirlerinin can düşmanı oldular. Besigye, FDC (Demokratik Değişim Forumu) partisinin önde gelen adayı olduğu dönemde son onyıllarda o kadar çok tutuklandı ki, sayısını tutmak zor. "Vatana ihanet", "terörizm", "yasadışı silah bulundurma" veya "isyan örgütleme" olsun, kendisine daha önce birkaç kez suçlama yöneltildi. Hep serbest bırakılıyor, bir süre sürgünde saklanıyor, sonra tekrar geri dönüşe başlıyordu.
Önümüzdeki yılın başında Uganda'da seçimler yapılacağı için bunu tekrar yapmayı planladığı anlaşılıyor. Ama şimdi Besigye yüksek güvenlikli bir cezaevinde. Muhalefet lideri kasım ayında Kenya'da kaçırılarak zorla Uganda'ya götürüldü. Ocak ayı sonuna doğru, idam cezası gerektiren vatana ihanet suçundan askeri mahkemede yargılanmak zorunda kaldı. Savcılığa göre, Museveni'ye karşı Kenya, İsviçre ve Yunanistan'daki diğer rejim muhalifleriyle birlikte komplo planlıyordu. Besigye'nin silah sevkiyatını ele aldığı ses kayıtları dolaşıma giriyor. Gizli servisin kurduğu bir tuzak mı?
Besigye'nin savunma avukatları, sivil bir kişi olarak -zaten Besigye 25 yıl önce ordudan resmen ayrılmıştı- askeri mahkemeye çıkarılmaması gerektiğini savundu. Tepki olarak açlık grevine başladı. Uganda'nın en yüksek mahkemesi, sanığın bir hukuk mahkemesinde yargılanması gerektiğine karar verdi. En azından geçen haftadan beri tekrar yemek yemeye başladı. Ancak eşi Byanyima, onun hapishanede ölebileceğinden endişe ediyor.
taz