Ukrayna'da Savaş: Trump-Putin zirvesi öncesinde Avrupalılar Rusya'ya baskıyı sürdürmek istiyor

Rus ve Amerikan başkanları, Rusya'nın Şubat 2022'de tetiklediği çatışmaya çözüm bulma çabaları kapsamında 15 Ağustos'ta ABD'nin Alaska kentinde bir araya gelecek . Merakla beklenen bu toplantı, sürece dahil olma talebinde bulunmaya devam eden Ukrayna Devlet Başkanı Volodimir Zelenskiy olmadan gerçekleşecek. Volodimir Zelenskiy sosyal medyada yaptığı açıklamada , "Bize karşı alınacak herhangi bir karar, Ukrayna olmadan alınacak herhangi bir karar, barışa aykırı bir karar olacaktır," dedi ve ekledi: "Ukraynalılar topraklarını işgalcilere teslim etmeyecek."

Ukrayna Devlet Başkanı Cumartesi akşamı halka yaptığı günlük konuşmada, "Bu savaşın dürüst bir sonu olmalı ve başlattığı savaşı sona erdirmek Rusya'nın sorumluluğundadır," diye ısrar etti. Rus ordusu şu anda Ukrayna topraklarının yaklaşık %20'sini kontrol ediyor. Cumartesi günü İngiltere Başbakanı Keir Starmer ile yaptığı telefon görüşmesinde Volodimir Zelenski , Avrupalı müttefiklerini de görüşmelerden dışlanmış olsalar da ortak bir yaklaşım belirlemek için "net adımlar" atmaya çağırdı.

Cumartesi gecesi, önde gelen Avrupalı liderler, "yalnızca aktif diplomasi, Ukrayna'ya destek ve Rusya Federasyonu'na baskıyı birleştiren bir yaklaşımın" başarılı olabileceğine olan inançlarını dile getirdiler.

Fransa'nın Emmanuel Macron, İtalya'nın Giorgia Meloni, Almanya'nın Friedrich Merz, Polonya'nın Donald Tusk, İngiltere'nin Keir Starmer ve Finlandiya'nın Alex Stubb liderleri ile Avrupa Komisyonu Başkanı Ursula Von Der Leyen, "Başkan Trump'ın Ukrayna'daki katliamı durdurma çabalarını memnuniyetle karşılıyoruz" ve "bu çalışmaları diplomatik olarak desteklemenin yanı sıra Ukrayna'ya sağladığımız önemli askeri ve mali desteği sürdürmeye" ve "Rusya Federasyonu'na karşı kısıtlayıcı önlemleri sürdürüp uygulamaya hazırız " dedi .

"Ukrayna'da barışa giden yol Ukrayna olmadan izlenemez" diyen liderler, "uluslararası sınırların zorla değiştirilmemesi ilkesine" bağlılıklarını hatırlatarak, "mevcut temas hattının (cephe hattının) müzakerelerin başlangıç noktası olması gerektiğini" vurguladılar.

Donald Trump'ın girişimi yoğun bir diplomatik faaliyete yol açtı. Ukrayna Devlet Başkanı, Emmanuel Macron ve İspanya Hükümeti Başkanı Pedro Sanchez ile telefon görüşmeleri gerçekleştirdi. İngiltere Dışişleri Bakanı David Lammy ise Cumartesi günü Londra'da ABD Başkan Yardımcısı JD Vance , Ukrayna Cumhurbaşkanlığı İdaresi Başkanı Andrii Yermak ve eski Ukrayna Savunma Bakanı Rustem Umerov'un yanı sıra Avrupa ulusal güvenlik danışmanlarını "Ukrayna'da barışa yönelik sonraki adımları görüşmek üzere" kabul etti. Brezilya Devlet Başkanı Luiz Inácio Lula da Silva ise Rusya Devlet Başkanı Vladimir Putin ile telefon görüşmesi gerçekleştirdi.

Donald Trump Cuma günü yaptığı açıklamada, ihtilafın çözümünün "herkesin yararına" toprak takaslarını içereceğini garanti etti ancak daha fazla ayrıntı vermedi. Beyaz Saray'da yaptığı açıklamada, "Üç buçuk yıldan fazla süredir çatışmaların yaşandığı bir bölgeden bahsediyoruz (...), bu karmaşık bir konu," dedi.

Ukrayna'daki savaşı sona erdirme sözü veren ABD Başkanı, son aylarda Rus mevkidaşıyla birkaç kez telefonda görüşmüş, ancak 20 Ocak'ta göreve döndüğünden beri henüz yüz yüze görüşmemişti. Duyurulan baş başa görüşme, Donald Trump'ın Vladimir Putin ile kararlı bir uzlaşmacı tavır sergilediği Helsinki'deki zirveden bir yıl sonra, Haziran 2019'da Japonya'da düzenlenen bu iki lider arasındaki ilk görüşme olacak. Putin ise, Barack Obama başkanlığındaki 2015 yılından bu yana Amerikan topraklarına ayak basmamıştı.

ABD, Ukraynalı çocukların "yasadışı" bir şekilde Rusya'ya nakli nedeniyle Vladimir Putin hakkında tutuklama emri çıkaran Uluslararası Ceza Mahkemesi'ni (UCM) tanımadığı için, Vladimir Putin'in 1867'de Rusya'dan satın alınan, Amerika kıtasının en kuzeybatısındaki bu topraklarda tutuklanma korkusu yok.

Üç yıldan uzun süren çatışmaların ardından Ukrayna ve Rusya'nın tutumları hâlâ uzlaşmaz. Moskova, Ukrayna'nın 2014 yılında ilhak ettiği Kırım'a ek olarak, kısmen işgal ettiği dört bölgeyi (Donetsk, Luhansk, Zaporizhia ve Herson) teslim etmesini ve Batı'dan silah tedarikinden ve NATO üyeliğinden vazgeçmesini talep ediyor.

Bu talepler, Rus birliklerinin topraklarından çekilmesini ve Batı'nın, silah sevkiyatının devam etmesi ve Avrupa birliklerinin konuşlandırılması da dahil olmak üzere güvenlik garantilerini talep eden, Rusya'nın ise karşı çıktığı Kiev için kabul edilemez.