Polonya, 20 yaş üstü kişiler için ücretsiz önleyici sağlık hizmeti programı başlattı

Polonya, 20 yaş ve üzeri kişilere yönelik yeni bir ücretsiz sağlık tarama programı başlattı. Program, sorunların erken teşhisini artırmayı ve önleyici bakımı teşvik etmeyi amaçlıyor.

Moje Zdrowie (Benim Sağlığım) adı verilen yeni girişim, daha önce sadece 40 yaş üstü kişilere açık olan Profilaktyka 40+ (Önleme 40+) adlı benzer bir programın uygunluk koşullarını genişletiyor.

Daha önce tek seferlik çekler sunan programdan farklı olarak, yeni düzenleme düzenli olarak kullanılabiliyor: 20-49 yaş aralığındakiler için beş yılda bir, daha büyükler içinse üç yılda bir. Artık doktorla takip ziyareti de yapılıyor.

My Health, Polonya'daki tüm birincil sağlık merkezlerinde (POZ) uygulanacak. Katılımcılara yaşam tarzı, aile geçmişi ve ruh sağlığı konularını kapsayan detaylı bir anket (çevrimiçi veya yüz yüze) iletilir.

Daha sonra önerilen testlerin özel bir listesini oluşturuyor ve birincil sağlık merkezlerinin hastalarla 30 gün içinde iletişime geçmesi ve bir sağlık uzmanıyla takip konsültasyonu sunması gerekiyor.

Bu testlerin sonuçlarına göre her katılımcıya, bireysel aşı takvimi ve önleyici öneriler listesi de dahil olmak üzere kişiselleştirilmiş bir sağlık planı sunulacak.

Temel test paketi kan sayımı, glikoz, kreatinin, lipid profili, tiroid hormonları ve idrar tahlilini içerir. Yaşlılarda ise anket sonuçlarına göre karaciğer testleri, PSA (erkeklerde), anti-HCV veya dışkıda gizli kan testi gibi ek tetkikler istenebilir.

Katılım için kayıt, İnternet Hasta Hesabı (İKP), Moje İKP uygulaması üzerinden veya doğrudan birincil sağlık merkezine gidilerek yapılabilir.

Sağlık Bakanı Izabela Leszczyna, yeni programı duyururken, "On yıllardır çocuk ve ergenlerin periyodik olarak önleyici muayenelerinin yapılmasına alıştık" dedi. "Ancak yetişkinler çoğu zaman kendilerine aynı özeni göstermeyi unutuyorlar."

"Bu nedenle yetişkinler için düzenli sağlık kontrolleri başlatıyoruz. Bu sayede rutin taramalara yönelik alışkanlık kazanılabilir ve insanlar kendi sağlıklarına daha iyi bakmaya teşvik edilebilir." diye ekledi.

Yeni program, önceki girişimin temel eksikliklerini giderdiğini söyleyen tıp uzmanları tarafından memnuniyetle karşılandı.

Polonya Aile Hekimleri Koleji (KLRwP) başkanı Michał Sutkowski, sektör haberleri sitesi Medexpress'e verdiği demeçte, "My Health, Prevention 40+'dan farklı bir programdır. Hasta dostu bir programdır ve sadece sonuç toplamaya değil, eyleme odaklanmıştır." dedi.

Önceki uygulamada birçok hastanın testlerini tamamladıktan sonra ileri bir işlem yapmadığını kaydetti.

Gdańsk Tıp Üniversitesi'nden Profesör Łukasz Balwicki de Euractiv haber sitesine yaptığı açıklamada, yeni programı memnuniyetle karşıladığını ancak insanlara verilen sağlık tavsiyelerine ne ölçüde uyulduğunun kontrol edilmesinin önemli olduğunu söyledi.

Programın başlatılması, Polonya'da özellikle birincil bakım ve kırsal bölgelerde sağlık personeli eksikliğinin devam ettiği bir dönemde gerçekleşti.

2021 yılında Polonya'da 1.000 kişi başına 3,4 doktor düşüyordu (OECD ortalamasına eşitti) ancak 1.000 kişi başına yalnızca 6,3 hemşire düşüyordu; bu da OECD ortalaması olan 9,1'in çok altındaydı.

Önümüzdeki yıllarda durumun daha da kötüleşmesi bekleniyor; zira çok sayıda sağlık personeli emekliliğe yaklaşıyor ve onların yerini alacak çok az sayıda yeni profesyonel iş gücüne katılıyor.

Bu arada, AB'nin son rakamlarına göre, Polonya 2022 yılında sağlık hizmetlerine GSYİH'nın %6,4'üne eşdeğer harcama yaptı. Bu, bloktaki dördüncü en düşük rakam ve AB genelindeki %10,4'lük rakamın çok altında.

Ana görsel kaynak: Pranidchakan Boonrom / Pexels