Trump, İsrail ile İran arasında ateşkes sağlandığını iddia ediyor

ABD Başkanı Donald Trump, İran ve İsrail'in önümüzdeki saatlerde yürürlüğe girecek "tam ve kesin" bir ateşkes konusunda anlaştıklarını söyledi.

Trump'ın pazartesi günkü duyurusu, İran'ın ABD askerlerinin bulunduğu Katar'daki El Udeyd Hava Üssü'ne düzenlediği füze saldırısının hemen ardından geldi.

Trump, sosyal medya hesabından yaptığı paylaşımda, "Her şeyin olması gerektiği gibi çalışacağı varsayımıyla, ki çalışacaktır, her iki ülkeyi, yani İsrail ve İran'ı , '12 GÜN SAVAŞI' olarak adlandırılması gereken şeye son verecek dayanıklılık, cesaret ve zekaya sahip oldukları için tebrik etmek istiyorum." ifadelerini kullandı.

"Bu, yıllarca sürebilecek ve tüm Orta Doğu'yu yok edebilecek bir Savaştı, ama olmadı ve asla olmayacak! Tanrı İsrail'i korusun, Tanrı İran'ı korusun, Tanrı Orta Doğu'yu korusun, Tanrı Amerika Birleşik Devletleri'ni korusun ve TANRI DÜNYAYI KORUSUN!"

Anlaşmayı ne İsrail ne de İran teyit etti.

Trump'ın açıklamasında, İran'ın, İsrail ordusunun operasyonlarını sonlandırmasından saatler önce İsrail'e ateş açmayı bırakacağı ima edildi.

Tahran'dan bildiren El Cezire muhabiri Tohid Asadi, Trump'ın açıklamasının üzerinden bir saat geçmesine rağmen anlaşmaya dair resmi bir teyit olmadığını belirtti.

Asadi, "Birkaç dakika önce başkentin dört bir yanında bir müdahale ve hava savunma sisteminin devreye girmesiyle ilgili patlama sesleri duyduk" dedi.

"Dolayısıyla sahadaki gerçeklik şu ki İsrail saldırılarının devam ettiğine tanık oluyoruz ve bu durum İran tarafından daha fazla misilleme tepkisinin önünü açıyor."

Ortadoğu analisti Ömer Rahman, El Cezire'ye yaptığı açıklamada, Trump'ın açıklamasında, sözde ateşkesin ardından müzakerelerin başlayıp başlamayacağı gibi pek çok ayrıntının eksik olduğunu söyledi.

Rahman, Trump'ı İsrail adına daha önce "aldatmaca" yapmakla suçladı. ABD başkanı, İsrail'in İran'a ilk saldırısını başlatmasından saatler önce ABD'nin diplomasiye olan bağlılığını yeniden vurgulamıştı.

Trump geçen hafta, İsrail'le savaşa katılıp katılmayacağına iki hafta içinde karar vereceğini söylemişti, ancak iki gün sonra İran'a saldırmıştı.

Rahman, son saatlerde İsrail'in olası büyük bir saldırısının, İran Dini Lideri Ayetullah Ali Hamaney'in olası suikastı da dahil, anlaşmayı bozabileceğini söyledi.

"Eğer bu son operasyonsa, bu savaşı aniden bitirir mi? Hayır, elbette, hayır. Bu yüzden kartlarda ne olduğunu bilmiyorum," dedi.

İsrail, 13 Haziran'ın erken saatlerinde doğrudan bir provokasyon olmaksızın İran'a karşı büyük bir saldırı başlattı. İsrailli yetkililer, yüzlerce kişinin ölümüne yol açan saldırıların "önleyici" olduğunu ve ülkenin nükleer ve füze programlarını hedef aldığını iddia etti.

Saldırıların ilk dalgasında İsrail çok sayıda İranlı generali öldürmüştü.

İran, saldırıların Birleşmiş Milletler Sözleşmesi'ni ihlal eden sebepsiz bir saldırganlık olduğunu belirterek, İsrail içinde geniş çaplı yıkıma yol açan yüzlerce füzeyle karşılık verdi.

Cumartesi günü Trump, ABD'nin İran'ın üç nükleer tesisine saldırı düzenlemesine onay verdi .

Pazartesi günü erken saatlerde İran, ABD saldırılarına yanıt olarak Katar'daki El Udeid Hava Üssü'ne benzeri görülmemiş bir füze saldırısı başlattı. Trump, misillemeyi "zayıf" olarak nitelendirerek ABD'nin yanıt vermeyeceğini ima etti.

El Cezire Medya Enstitüsü'nden akademisyen Liqaa Maki, ABD'nin, can kaybına yol açmadığı takdirde İran'ın üslerine yönelik saldırılarına karşılık vermeden karşı koyabileceğini söyledi.

Maki, İran saldırısının ardından Al Jazeera Arapça'ya yaptığı açıklamada, "ABD, İran'ın nükleer tesislerine yönelik önemli saldırının ardından askeri başarıyı, bir anlaşmayla güvence altına alınacak siyasi bir başarıya dönüştürmeli." dedi.

İran'ın hâlâ büyük miktarda zenginleştirilmiş uranyuma ve nükleer bilgiye sahip olduğunu kaydetti.

"Yani iki ila üç yıl içinde İran nükleer faaliyetine yeniden başlayabilir ancak denetimler olmadan. Dünya farkına varmadan bir bomba üretebilir," dedi Maki.

İran nükleer programının verdiği zarar henüz belirsizliğini koruyor . İran nükleer silah peşinde olmadığını iddia ederken, İsrail'in beyan edilmemiş bir nükleer cephaneliğe sahip olduğuna dair yaygın bir inanış var.