Een lening van een miljard dollar stelt de ineenstorting van de postdienst alleen maar uit; banken weigeren geld vrij te geven.

De Braziliaanse postdienst Correios moet in een race tegen de klok een robuust herstructureringsplan presenteren dat de financiële sector ervan moet overtuigen de R$ 20 miljard te lenen waar president Emmanoel Rondon om heeft gevraagd. Daarmee wil het staatsbedrijf het bedrijf redden uit een ongekende crisis.

Zelfs met staatsgaranties verzetten publieke en private banken zich tegen de operatie. Deskundigen zijn van mening dat deze niet alleen riskant is, maar ook onvoldoende om het eeuwenoude bedrijf in staat te stellen te concurreren met de private partijen die de logistieke markt in het land al domineren.

De recordverliezen, die volgens deskundigen het gevolg zijn van roekeloos management in combinatie met een onhoudbaar bedrijfsmodel, laten een klassiek patroon van verslechtering zien: dalende inkomsten (een daling van 11,3% van 2022 tot 2024) en stijgende kosten, waarbij de personeelskosten in dezelfde periode met 43,1% stegen.

Naast het tekort van R$ 4,3 miljard in de eerste helft van 2025 (meer dan drie keer zoveel als in dezelfde periode in 2024 en al hoger dan het recordnegatieve cijfer voor het hele voorgaande jaar, van R$ 2,6 miljard) heeft het bedrijf R$ 9,4 miljard aan schulden opgebouwd.

Rodrigo Barros, managing partner van Andersen Consulting, wijst erop dat uit het laatste rapport van de Braziliaanse postdienst, dat in september werd gepubliceerd, al bleek dat de totale verplichtingen van het staatsbedrijf, inclusief administratiekosten, bijna R$ 20 miljard bedroegen.

"Die [lening] zou alleen genoeg zijn om de rekeningen te betalen", zegt hij. "Wat er wordt geïnvesteerd, is geld om schulden af ​​te lossen en geld over te houden voor kortlopende verplichtingen, geen voldoende investering om het bedrijfsmodel te herdefiniëren of de bedrijfsvoering te hervormen."

Hij voegt toe: "Als ze geen nieuwe manier bedenken om te concurreren, zal het plan niet effectief zijn, omdat het een operationeel verlieslatend bedrijf blijft."

Paulo Fernandes de Oliveira, MBA-professor aan de Fundação Getulio Vargas (FGV) en hoofd van MundoLogística, benadrukt dat het niet alleen gaat om het sluiten van de boekhouding, maar ook om investeren in technologie en modernisering. "En dat kost veel geld."

Hij maakt een vergelijking om de ontoereikendheid van het bedrag te rechtvaardigen. "Mercado Livre heeft aangekondigd dat het in één jaar tijd 20 miljard R$ in logistiek zal investeren. Een bedrijf dat al een nieuwe, geïntegreerde en gedigitaliseerde structuur heeft. Stel je voor dat hetzelfde bedrag het postkantoor uit de wereldwijde inefficiëntie zou halen, lijkt onvoldoende. Het is duidelijk dat dit bedrag niet genoeg is."

Bij een lening is een consortium van banken betrokken.

De Braziliaanse postdienst Correios stelt dat de fondsen de cashflow zullen versterken, schulden bij leveranciers zullen aflossen en de operationele capaciteit van het staatsbedrijf zullen herstellen. De lening werd gekozen om te voorkomen dat er rechtstreeks geld van de schatkist zou worden gevraagd, een alternatief dat door het economische team werd afgewezen.

Niet alleen omdat er nu meer geld uitgegeven zou moeten worden, maar ook omdat het staatsbedrijf hierdoor officieel afhankelijk zou worden van de overheid. De uitgaven zouden dan opgenomen moeten worden in de federale begroting, die toch al overbelast is.

Volgens het bedrijf zal de financieringsstructuur het model volgen van een consortium van banken – zowel publieke als private – die gezamenlijk optreden, “onder voorwaarden die aansluiten bij de huidige kredietmarkt.”

Banco do Brasil en Caixa leiden de onderhandelingen. Bij wanbetaling zou de schuld worden gedekt met publieke middelen, wat het risico voor de instellingen vermindert. Dit betekent dat de rekening bij de belastingbetaler komt te liggen.

Volgens Oliveira zouden de banken dit risico echter niet nemen. "Het is veel gezonder voor iedereen als het postkantoor zichzelf kan terugverdienen – en daarom is het plan zo belangrijk."

Het staatsbedrijf zal het project verder uitwerken.

Het eerste voorstel van Caixa voorziet in een eerste overbruggingslening van R$ 2 miljard tot R$ 3 miljard, met gefaseerde uitbetaling afhankelijk van het behalen van bepaalde doelstellingen. Vervolgfases zouden afhankelijk zijn van het verkrijgen van aanvullende financiering van private banken en vastgoedfondsen.

De banken analyseren de balans van het staatsbedrijf en hebben drie belangrijke aandachtspunten benoemd: de omvang en de versnelde groei van de arbeidsschulden; het gewicht van de loonlijst; en de noodzaak van een gedetailleerd overzicht van onroerend goed dat beschikbaar is voor verkoop of gebruik in financiële operaties.

In de algemene lijnen van het voorstel dat Rondon presenteert, worden drie actiegebieden voor de eerste fase voorzien: het verlagen van de uitgaven, het diversifiëren van de inkomsten en het herstellen van de liquiditeit.

Om kosten te besparen, overweegt het staatsbedrijf de invoering van een breder Vrijwillig Ontslag Programma (PDV). In juni telde het bedrijf 80.300 werknemers. Een PDV dat in juli afliep, telde 3.700 deelnemers, minder dan verwacht, toen er meer dan 5.000 waren voorspeld. Het initiatief zal naar verwachting volgend jaar de cashflowproblemen met R$ 700 miljoen verlichten.

Het kostenbesparende pakket omvat ook de verkoop van ongebruikte activa, zoals onroerend goed, en het heronderhandelen van contracten met leveranciers. Aan de inkomstenkant ligt de focus op het herstellen van relaties met grote klanten en het herontwerpen van diensten.

Banken willen garanties van het postkantoor.

De formele goedkeuring van de operatie hangt af van het gedetailleerde herstructureringsplan dat aan de leidinggevenden van Caixa en Banco do Brasil zal worden gepresenteerd. Carlos Henrique, CEO van fintechbedrijf Start Pay, verwacht dat de lening pas werkelijkheid zal worden na een concrete demonstratie van de haalbaarheid van de terugbetaling.

"Het gepresenteerde plan geeft geen antwoord op de vragen van banken: waar komt de toekomstige kasstroom vandaan, welke uitgaven worden daadwerkelijk verlaagd en wat is de verwachte waardecreatie", zegt hij.

Zonder deze gegevens, zo betoogt hij, denken banken dat ze hun operationele tekorten zouden financieren in plaats van te herstructureren. Banken worden in theorie geconfronteerd met moreel gevaar: kredietverstrekking zonder hervormingen creëert perverse prikkels, waardoor wanbeheer kan voortduren.

"Kredieten verstrekken zonder hervormingen te eisen, beloont inefficiëntie. Dit creëert een moreel risico dat geen enkele serieuze bank bereid is te nemen", zegt Henrique. "Zonder bewijs van structurele verandering verplaatst de lening simpelweg middelen naar een mislukt model."

De banken weigerden commentaar te geven toen ze werden gecontacteerd. De postdienst gaf aan te wachten op de formalisering van de transactie.

De postdienst zal zichzelf opnieuw moeten uitvinden.

Rondon stelt dat, als ze de lening van een miljard dollar veiligstellen, het postkantoor in 2027 weer winstgevend zou kunnen zijn. Dit is een optimistische veronderstelling, gezien het huidige niveau en de operationele, management- en marktbehoeften voor herstructurering.

"Om na te denken over nieuwe inkomstenstromen, een van de manieren om uit deze wirwar van negatieve resultaten te komen, moet het bedrijf eerst kwaliteitsservice leveren", zegt Oliveira. "Dit vereist procesherstructurering, het definiëren van meetgegevens, communicatie met de markt, kortom efficiëntie."

Volgens João Moura, directeur bij Wind Streamline Logistics, zal de uitdaging zijn om de logistiek van het staatsbedrijf aan te passen aan efficiëntie en technologie, terwijl het tegelijkertijd concurreert met grote spelers.

"De uitweg uit de crisis is het vinden van professionals die in staat zijn om het krachtige logistieke netwerk van de Post, met zijn magazijnen en transport, competent te beheren", zegt hij. Maar hij benadrukt dat dit vooral moeilijk is in staatsbedrijven: "In een bedrijf waar leidinggevende posities gebaseerd zijn op benoemingen en niet op competentie, is falen onvermijdelijk."

Voor Barros gaat het probleem verder dan alleen geld in het bedrijf steken. "Het is noodzakelijk om het bedrijf te herpositioneren, de manier waarop het opereert te herdefiniëren om geen verliezen meer te lijden en te gaan concurreren. Dat is wat particuliere bedrijven doen. Het postkantoor moet beslissen wat het wil zijn."

Een mogelijke privatisering staat echter buiten het bereik van zowel de overheid als de markt. Gezien de omvang van de schulden van het bedrijf zou deze waarschijnlijk tegen een zeer lage prijs worden gerealiseerd.

"Ik heb het gevoel dat de Post zal inkrimpen om de efficiëntie te verhogen", voorspelt Oliveira. "Er zullen minder diensten zijn, maar meer gericht. Misschien door de activa te verminderen, misschien door minder waardevolle onderdelen over te dragen aan concurrenten, een beetje 'downsizing om te groeien'. Ze zullen ophouden deze kolos te zijn en een paar stappen terug doen om hun levensvatbaarheid te bewijzen."