Wojna w Gazie | Konferencja na rzecz legalności

Globalne Południe wywiera presję na Izrael. Grupa ponad 30 państw spotkała się we wtorek i środę w stolicy Kolumbii, Bogocie, aby przyjąć środki przeciwko wojnie Izraela w Strefie Gazy i powtarzającym się poważnym naruszeniom prawa międzynarodowego oraz zbrodniom wojennym.

Wśród prelegentów znalazła się Specjalna Sprawozdawczyni ONZ ds. Strefy Gazy i Zachodniego Brzegu, Francesca Albanese. Jak donosił portal Middle East Eye, określiła ona konferencję w Bogocie jako punkt zwrotny, który, jak ujęła to Albanese, „powróci na ścieżkę legalności” poprzez zakończenie współudziału Państwa Izrael w okupacji Zachodniego Brzegu i wojnie w Strefie Gazy: „Każde państwo musi natychmiast dokonać przeglądu i zawiesić wszelkie powiązania z Państwem Izrael (...) oraz zapewnić, że jego sektor prywatny uczyni to samo” – powiedziała, według agencji prasowej Associated Press (AP).

Albanese została niedawno ukarana przez rząd USA za krytykę Izraela, głównie za jej niedawny raport dokumentujący zaangażowanie prywatnych firm, głównie amerykańskich, w okupację Zachodniego Brzegu i wojnę w Strefie Gazy. Na konferencji w Bogocie ponownie podkreśliła rolę biznesu: „Gospodarka Izraela jest skonstruowana tak, aby utrwalać okupację, która stała się ludobójstwem”.

W dwudniowej konferencji w Bogocie uczestniczyły głównie kraje Globalnego Południa, ale delegacje wysłały również rządy Hiszpanii, Irlandii i Chin. Konferencji współprzewodniczyły rządy Republiki Południowej Afryki i Kolumbii, które w zeszłym roku zawiesiły eksport węgla do Izraela. Te dwa kraje są głównymi inicjatorami tzw. Grupy Haskiej: luźnego sojuszu ośmiu państw, założonego pod koniec stycznia, który zobowiązał się do zerwania powiązań wojskowych z Izraelem i wykonania nakazu aresztowania premiera Izraela Benjamina Netanjahu wydanego przez Międzynarodowy Trybunał Karny .

Głównym celem jest wdrożenie orzeczeń przeciwko Izraelowi i izraelskim urzędnikom wydanych przez Międzynarodowy Trybunał Sprawiedliwości (MTS), Międzynarodowy Trybunał Karny (MTK) i ONZ. Uczestnicy konferencji zamierzają w szczególności podjąć konkretne działania w następstwie orzeczenia MTS z 2024 roku, uznającego okupację terytoriów palestyńskich przez Izrael za nielegalną. Istnieje również rezolucja Zgromadzenia Ogólnego ONZ z września 2020 roku wzywająca Izrael do wycofania wojsk z terytoriów palestyńskich i wzywająca państwa członkowskie do zaprzestania sprzedaży broni Izraelowi.

„Ważne jest, abyśmy aktywnie angażowali się w walkę o praworządność” – powiedział Chrispin Phiri, rzecznik południowoafrykańskiego Departamentu Stosunków Międzynarodowych, który uczestniczy w konferencji w Bogocie. „Pogląd, że prawo międzynarodowe… może być egzekwowane tylko w krajach globalnego Południa, jest nie do utrzymania”.

Według kolumbijskiego wiceministra ds. wielostronnych Mauricio Jaramillo Yassira, znaczenie tego spotkania polega na „przejściu od słów do czynów i powstrzymaniu ludobójstwa , zwróceniu uwagi świata na Palestynę, obronie systemu praw człowieka i multilateralizmu oraz zapewnieniu sprawiedliwości sprawcom ludobójstwa w Palestynie” – powiedział we wtorek.

Prezydent Kolumbii Gustavo Petro, który był gospodarzem konferencji, powiedział, że spotkanie pokaże, że świat w końcu odchodzi od potępiania działań militarnych Izraela i podejmuje wspólne działania, aby je położyć kres. W tym celu uzgodniony zostanie plan działań politycznych, gospodarczych i prawnych, takich jak blokowanie w portach statków powiązanych z izraelskim wojskiem.