Żniwa: Dlaczego w tym roku zbiory pobiły rekord wczesności

Pierwsze cięcia winorośli sekatorem przed 15 sierpnia były niespotykane w regionie Var od ponad wieku. Tego lata winiarze ze spółdzielni Terres Ailées w Gonfaron, na północ od Draguignan, rozpoczęli zbiory 13 sierpnia. W lokalnej prasie Eric Pastorino, prezes tej spółdzielni i międzybranżowego stowarzyszenia win prowansalskich, uważa, że właśnie osiągnięto „symboliczny kamień milowy” .
Kolejnym godnym uwagi faktem w tym roku jest bardzo mała różnica między datami rozpoczęcia zbiorów w różnych francuskich winnicach. Podczas gdy południe Francji – Prowansja, Langwedocja-Roussillon, Korsyka – zawsze przodowało, w najbardziej wysuniętych na północ regionach winiarskich do rozpoczęcia zbiorów trzeba było czekać miesiąc. Jednak w tym roku zbiory winogron AOC Alzacja rozpoczęły się w poniedziałek, 25 sierpnia, niecałe dwa tygodnie po zbiorach w prowansalskich winnicach. Precedens dla tak wczesnych zbiorów w Alzacji sięga fali upałów z 2003 roku.
W Maine-et-Loire zbiory rozpoczęły się również dwa tygodnie wcześniej – w regionie Saumur rozpoczęły się 18 sierpnia – a winiarze donoszą w prasie regionalnej o trudnościach ze znalezieniem pracowników sezonowych dostępnych od końca sierpnia. Emeryci i studenci dostępni do pracy są wzywani do pomocy.
Według wspomnień winiarzy, w przeszłości zbiory odbywały się bardzo wcześnie, już w sierpniu: najstarsze wzmianki mówią o lecie 1893 roku w Dolinie Loary lub sierpniu 1921 roku w Prowansji… Winorośl zawsze podlegała wpływom klimatu. Badaczka geografii fizycznej Valérie Bonnardot, która badała zakazy zbiorów na przestrzeni 130 lat, między XIV a XVI wiekiem, zauważa, że początek zbiorów, zazwyczaj pod koniec września, mógł się różnić o miesiąc, w zależności od warunków pogodowych.
Jednak to, co kiedyś było zjawiskiem wyjątkowym, staje się normą i staje się coraz częstsze z powodu globalnego ocieplenia . Ministerstwo Przemian Ekologicznych zaobserwowało to, badając ewolucję daty zbiorów dla panelu francuskich winnic: Tavel, Châteauneuf-du-Pape, Saint-Émilion, Szampanii, Alzacji itd. Badanie wskazuje, że trend w kierunku wcześniejszych zbiorów rozpoczął się powoli pod koniec lat 80. XX wieku i przyspieszył w latach 2010.
„Obecnie w Szampanii zbiory odbywają się średnio około dwa tygodnie wcześniej niż dwadzieścia lat temu. Obserwujemy, że przez większość XX wieku daty zbiorów oscylowały wokół 26 września, osiągając średnio 15 września od pierwszej dekady XXI wieku. Wczesne zbiory są coraz częściej obserwowane w latach 2011 (5 września), 2015 (2 września), 2017 (5 września), 2020 (3 września), 2022 (29 sierpnia) i 2023 (6 września)” – zauważa ministerstwo.
Czy tegoroczne lato 2025 roku przyniesie wyjątkowe lub trwałe przyspieszenie tego zjawiska? Czas pokaże. Pewne jest, że globalne ocieplenie przyspiesza wszystkie etapy rozwoju winorośli. Pączkowanie (pojawianie się pąków), które następuje coraz wcześniej wiosną, naraża winorośl na przymrozki.
Kwitnienie rozpoczyna się średnio o dwa tygodnie wcześniej niż czterdzieści lat temu, a veraison nawet o 20 dni wcześniej. Ten ostatni etap przed zbiorem, w którym winogrona dojrzewają i zaczynają gromadzić cukry, przypada obecnie na sierpniowe upały. Nie pozostaje to bez konsekwencji dla składu przyszłych win, które mogą stracić kwasowość, stać się słodsze i mieć wyższy poziom alkoholu. Wszystkie te zmiany są bardziej widoczne podczas fal upałów.
Niekoniecznie wróży to dobrze i tak już słodkim białym winom, takim jak alzacki riesling czy gewurtz. W innych regionach, takich jak Corrèze i dolina Rodanu, po tegorocznych zbiorach prognozuje się jednak bardzo dobre roczniki, dzięki winogronom, które są wciąż kwaśne, ale bogate w cukier, co powinno zapewnić piękne, aromatyczne skupiska.
Chociaż winiarze już liczą na jakość wczesnych zbiorów, mają nadzieję, że zrekompensują one mniejszą ilość winogron, które ze względu na suszę pozostały małe.
La Croıx