IECM ostrzega przed reformą wyborczą: „Zbliżają się bardzo złożone wybory w 2027 roku”.

Prezes Instytutu Wyborczego Miasta Meksyk (IECM) , Patricia Avendaño Durán , zaalarmowała o możliwej reformie wyborczej , która mogłaby doprowadzić do likwidacji Lokalnych Publicznych Organów Wyborczych (OPLES) . W swoim wystąpieniu przed Komisją ds. Reform Polityczno-Wyborczych, doradczyni wskazała, że centralizacja procesów w Narodowym Instytucie Wyborczym (INE) może mieć negatywne konsekwencje dla funkcjonowania meksykańskiej demokracji.

Avendaño Durán stwierdził, że jeśli reforma zostanie wdrożona, wybory w 2027 roku mogą stać się jednymi z najbardziej złożonych w najnowszej historii kraju , ze względu na przeciążenie operacyjne, z jakim będzie musiał zmierzyć się INE. Uznając doświadczenie krajowego instytutu, ostrzegł, że jego możliwości mogą zostać przeciążone przez koncentrację wszystkich procesów lokalnych i federalnych.

Jednym z głównych argumentów zwolenników reformy są potencjalne oszczędności budżetowe wynikające z wyeliminowania OPLES. Prezes IECM zaprzeczył jednak temu pomysłowi , twierdząc, że koszty nie zostaną obniżone, jeśli utrzymany zostanie ten sam poziom bezpieczeństwa, szkoleń i logistyki w każdych wyborach.

„To niekoniecznie przełoży się na niższe koszty wyborów, ponieważ procedury muszą być nadal przeprowadzane przy zachowaniu tych samych środków bezpieczeństwa” – wyjaśnił Avendaño.

Z ich punktu widzenia likwidacja tych organów nie jest rozwiązaniem efektywnym , ale raczej stanowi ryzyko dla płynności i skuteczności meksykańskiego systemu wyborczego.

Avendaño Durán stanowczo broniła federalnej struktury organizacji wyborczej w Meksyku. Argumentowała, że podział władzy między organami lokalnymi i krajowymi jest kluczowy dla zapewnienia wyborów uwzględniających specyfikę regionalną .

„Jesteśmy państwem federalnym, a istotą federalizmu jest podział władzy w celu lepszego zaspokojenia potrzeb każdego stanu, każdej gminy, każdego samorządu lokalnego, a także rządu federalnego” – stwierdził.

Szef IECM uważa, że OPLES pozwala na dostosowanie procesów wyborczych do lokalnego kontekstu , ułatwiając szybszą reakcję na konkretne wyzwania , czego nie da się zagwarantować w przypadku scentralizowanej struktury.

Jedną z największych obaw wyrażonych przez Avendaño jest to, że koncentracja funkcji w jednej instytucji doprowadzi do „atrofii procesów” i znacznego opóźnienia w ogłaszaniu wyników . Stwierdził, że zaszkodziłoby to zaufaniu publicznemu i sprawnemu przebiegowi wyborów.

Ostrzegł również, że przeciążona instytucja może mieć ograniczoną zdolność reagowania na konflikty lub nieprawidłowości , zwłaszcza w tak spolaryzowanym kontekście politycznym, jak obecny.

W obliczu tych ostrzeżeń prezydent Meksyku Claudia Sheinbaum podjęła pierwszy krok, mianując siedmiu członków Komisji, która opracuje reformę wyborczą . Wśród deklarowanych celów znajdują się:

• Eliminacja posłów i senatorów wieloimiennych
• Wewnętrzna reorganizacja INE
• Możliwe połączenie lub zniknięcie OPLES

Program ten ponownie rozpalił debatę między zwolennikami efektywności administracyjnej i kontroli budżetowej a tymi, którzy obawiają się ograniczenia pluralizmu politycznego i lokalnej autonomii .

Stanowisko IECM stanowi kluczowy sygnał ostrzegawczy w dobie transformacji instytucjonalnej . Chociaż cel usprawnienia systemu wyborczego jest uzasadniony, centralizacja wszystkich funkcji w INE może przynieść więcej problemów niż rozwiązań , zarówno pod względem operacyjnym, jak i demokratycznym.

Wybory w 2027 roku zapowiadają się jako kluczowy moment, w którym zostanie wystawiony na próbę meksykański model wyborczy , a pochopne decyzje mogą zagrozić organizacji wyborów i zaufaniu społecznemu. W tym kontekście dyskusja na temat reformy wyborczej musi uwzględniać perspektywę długoterminową i uwzględniać równowagę federalną .