Przełom dyplomatyczny czy akcja militarna?: Wybór Trumpa w sprawie Iranu: ANALIZA

Gdy we wtorek prezydent Donald Trump spotykał się ze swoimi najważniejszymi doradcami w Pokoju Sytuacyjnym Białego Domu , urzędnicy amerykańscy zasygnalizowali, że najbliższe 24 do 48 godzin będą kluczowe dla ustalenia, czy możliwe jest osiągnięcie dyplomatycznego rozwiązania konfliktu z Iranem, czy też prezydent zdecyduje się na działania militarne.

Trump znacznie zaostrzył swoją retorykę przeciwko reżimowi irańskiemu przed spotkaniem, twierdząc, że USA dokładnie wiedzą, gdzie ukrywa się ajatollah Ali Chamenei.

„Jest łatwym celem, ale jest tam bezpieczny – Nie zamierzamy go wyrzucić (zabić!), przynajmniej na razie. Ale nie chcemy, aby pociski były wystrzeliwane w cywilów ani amerykańskich żołnierzy. Nasza cierpliwość się kończy” – napisał Trump w mediach społecznościowych.

„Mamy teraz całkowitą i całkowitą kontrolę nad przestrzenią powietrzną nad Iranem” – stwierdził w innym poście.

Ostatnia szansa na dyplomację?

Mimo wyraźnego brzęczenia szabelką, amerykańscy negocjatorzy we wtorek nadal oceniali, że Iran znajduje się w słabej pozycji i może zostać zmuszony do powrotu do stołu negocjacyjnego i ostatecznie do zaakceptowania umowy, która wymagałaby od niego zaniechania wszelkiego wzbogacania uranu, zgodnie z zeznaniami wielu urzędników zaangażowanych w proces dyplomatyczny.

Jak twierdzą urzędnicy, w obliczu wymiany ciosów między Iranem a Izraelem, irański reżim zasygnalizował chęć wznowienia rozmów ze Stanami Zjednoczonymi. Dodali też, że administracja Trumpa oczekuje bardziej konkretnych zobowiązań, zanim wycofa się z wojennej ścieżki.

Jeśli Iran powróci do negocjacji i zgodzi się na zaniechanie wzbogacania uranu, przedstawiciele władz USA uważają, że spotkanie na wysokim szczeblu pod przewodnictwem specjalnego wysłannika Steve'a Witkoffa i potencjalnego wiceprezydenta J.D. Vance'a odbędzie się już w tym tygodniu.

Ale ten scenariusz prawdopodobnie wymaga, aby Iran działał szybko. Prezydent już przyznał, że jego cierpliwość w stosunku do sytuacji na Bliskim Wschodzie jest na wyczerpaniu.

Źródła znające sposób myślenia prezydenta twierdzą, że jest on coraz bardziej sfrustrowany niezdolnością zdestabilizowanego Iranu do udzielenia administracji natychmiastowych odpowiedzi, a ponadto wydaje się, że nie zamierza pozwolić na sytuację, w której Teheran pomyślnie sprawdziłby jego militarny blef.

„Obronna” postawa USA – na razie

Wojsko amerykańskie już wysyła w ten region siły i środki, m.in. dodatkowe samoloty oraz drugi lotniskowiec i jego grupę uderzeniową na Bliski Wschód. Jak twierdzą urzędnicy, wszystkie te działania mają charakter defensywny.

„Jesteśmy silni, jesteśmy przygotowani, jesteśmy defensywni i obecni” – powiedział sekretarz obrony Pete Hegseth o postawie USA na Bliskim Wschodzie podczas wywiadu dla Fox News w poniedziałek.

Choć repozycjonowanie aktywów ma na celu ochronę około 40 tys. amerykańskich żołnierzy stacjonujących w regionie, to jednocześnie pozostawia administrację Trumpa otwartą na opcje, jeśli zdecyduje się ona bezpośrednio wesprzeć trwającą ofensywę Izraela przeciwko Iranowi.

„Naszą rolą jest trzymanie opcji na stole, ale nadal przyjmujemy postawę defensywną” – powiedział przedstawiciel władz USA.

Istotnym pytaniem jest, czy USA rozmieszczą swoje bombowce stealth B-2. Te ciężkie bombowce strategiczne są w stanie przenosić 30 000-funtowe bomby bunkrowe Massive Ordnance Penetrator , które mogą zniszczyć głęboko podziemny irański zakład nuklearny w Fordo Fuel Enrichment Plant.

Obecnie flota 19 bombowców B-2 znajduje się w bazie lotniczej Whiteman Air Force Base w stanie Missouri. Sześć samolotów zostało wcześniej rozmieszczonych w bazie lotniczej na wyspie Diego Garcia na Oceanie Indyjskim — znacznie bliżej Iranu. Zostały one jednak zastąpione bombowcami dalekiego zasięgu B-52, które nie są w stanie przenosić bomb bunker-buster potrzebnych do zniszczenia bazy Fordo.

Już teraz około tuzina okrętów US Navy znajduje się na wodach terytorialnych Bahrajnu z dala od posterunku, według urzędnika Departamentu Obrony, który powiedział, że okręty nie mają żadnych oficjalnych zadań. Wśród nich jest okręt bojowy przybrzeżny, cztery trałowce i sześć łodzi patrolowych, powiedział urzędnik.

Marynarka ma również dwa niszczyciele na Morzu Czerwonym, lotniskowiec i trzy inne okręty nawodne na Morzu Arabskim. Dwa kolejne amerykańskie niszczyciele znajdują się na wschodnim Morzu Śródziemnym — każdy wyposażony w systemy obrony przeciwrakietowej zdolne do zestrzelenia irańskich pocisków balistycznych.

Zmieniająca się agenda USA

Oznakami, że administracja Trumpa zmierza w kierunku podjęcia działań militarnych, może być odwołanie planów prezydenta dotyczących wyjazdu do Holandii na szczyt NATO w przyszłym tygodniu.

Na konferencji prasowej we wtorek rzeczniczka Departamentu Stanu Tammy Bruce powiedziała, że ​​szczyt jest nadal „w planach”, ale dodała, że ​​sytuacja może ulec zmianie w zależności od dynamiki relacji z Iranem.

„To coś, co się porusza – jak to zwykle bywa – bardzo szybko. Powiedziałabym więc, że wszystko jest możliwe” – powiedziała.

Prezydent już wcześniej opuścił szczyt G7 w Kanadzie, decydując się na skrócenie swojego pobytu tam w poniedziałek, aby móc monitorować sytuację na Bliskim Wschodzie z Białego Domu.