W miarę jak Kanada ogranicza imigrację, wyjątek stanowią osoby francuskojęzyczne osiedlające się poza Quebec

Rząd federalny drastycznie zmniejsza liczbę stałych i tymczasowych imigrantów przyjmowanych do Kanady — ale wśród grup, które nie tylko są oszczędzane, ale wręcz są wspierane w znacznym wzroście liczby imigrantów, znajdują się osoby francuskojęzyczne osiedlające się poza Quebec.

Premier Mark Carney obiecał podczas ostatniej kampanii wyborczej, że do 2029 r. zwiększy docelowy poziom imigracji frankofońskiej do 12 procent wszystkich stałych rezydentów wpuszczonych poza Quebec.

Ten nowy cel, ogłoszony bez większego rozgłosu, jest wyższy od 10 procent, które planowali liberałowie pod rządami byłego premiera Justina Trudeau — i znacznie wyższy od rocznego wskaźnika wynoszącego mniej niż dwa procent, który kraj osiągał od lat.

W rzeczywistości Kanada potrzebowała 19 lat – aż do 2022 roku – aby osiągnąć cel, jakim było 4,4% stałych rezydentów przyjętych poza Quebec, posługujących się językiem francuskim. Rząd przyjął ten cel w 2003 roku, aby zapobiec dalszemu zanikaniu języka francuskiego.

Liane Roy, przewodnicząca Fédération des communautés francophones et acadienne du Canada , organizacji reprezentującej stowarzyszenia francuskojęzyczne spoza Quebecu, powiedziała, że mniejszości francuskojęzyczne muszą przyjąć więcej osób mówiących po francusku, w przeciwnym razie „wiele naszych społeczności może zniknąć... zwłaszcza na obszarach wiejskich”, a niedobory siły roboczej pogłębią się wraz ze starzeniem się społeczeństwa.

Dwujęzyczność warta ochrony: rzecznik

W historycznym momencie, gdy suwerenność Kanady jest zagrożona przez prezydenta USA, Roy stwierdził, że dwujęzyczność Kanady musi być chroniona i wzmacniana.

„Większy odsetek imigrantów znających zarówno angielski, jak i francuski oznacza lepsze usługi dla ludności w kluczowych sektorach, takich jak służba zdrowia i edukacja” – dodała.

Podczas gdy populacja Kanady stale rośnie, głównie dzięki imigracji, wielkość populacji frankofońskiej poza Quebec, mierzona według pierwszego używanego języka urzędowego, spadła z 6,1 procent w 1971 r. do 3,5 procent w 2021 r., zgodnie z federalnym planem dotyczącym języków urzędowych .

Ponieważ Kanada przez prawie dwie dekady nie osiągnęła rocznego celu w zakresie liczby przyjęć osób francuskojęzycznych, Roy powiedział, że konieczne są większe podwyżki, aby zrekompensować dziesiątki tysięcy osób, które mogłyby się osiedlić w Kanadzie, gdyby rząd osiągnął swoje poprzednie cele.

Immigration, Refugees and Citizenship Canada w oświadczeniu poinformowała, że zwiększa imigrację francuskojęzyczną, ponieważ „wzmacnia i promuje witalność mniejszości francuskojęzycznych, wspiera ich dobrobyt gospodarczy i pomaga w odbudowie oraz zwiększeniu ich znaczenia demograficznego”.

W ostatnich miesiącach departament zorganizował nabór imigrantów specjalnie dla osób francuskojęzycznych w ramach swojego programu ekspresowego wjazdu, który rekrutuje poszukiwanych pracowników do Kanady.

Liberałowie zapowiadają ograniczenie przyjęć

Podczas gdy Ottawa zwiększa liczbę przyjmowanych osób francuskojęzycznych, rząd Carney'a zmniejsza liczbę stałych rezydentów, zobowiązując się do ograniczenia corocznych przyjęć do mniej niż jednego procenta populacji i ustalenia limitu liczby studentów i tymczasowych pracowników zagranicznych do mniej niż pięciu procent populacji Kanady do 2027 roku.

Te limity — wraz z ponownym ukierunkowaniem kanadyjskiego systemu imigracyjnego tak, aby imigranci ekonomiczni, w tym osoby francuskojęzyczne, stanowili większą część przyjmowanych imigrantów — są kontynuacją niedawnej zmiany polityki liberałów, którzy znacznie obniżyli liczbę imigrantów w 2024 r. w obliczu nasilenia się obaw społecznych dotyczących niedoboru mieszkań i rosnącego kosztu utrzymania.

Kraj planuje przyjąć 395 tys. stałych rezydentów do 2025 r., co będzie stanowić spadek w porównaniu z pierwotnie planowanymi 500 tys. na ten rok.

Nowe ograniczenia imigracyjne zdają się działać zgodnie z oczekiwaniami: Statistice Canada odnotowało zerowy wzrost populacji w pierwszym kwartale tego roku , co oznacza drugi kwartał z rzędu ze spadkiem liczby stałych rezydentów.

Biorąc pod uwagę ogólny spadek liczby imigrantów, Raymond Théberge, kanadyjski komisarz ds. języków urzędowych, stwierdził, że „konieczne będą stałe wysiłki na wszystkich etapach imigracji francuskojęzycznej, od promocji po pełną integrację i zatrzymanie”, aby zapewnić osiągnięcie wyższego celu do 2029 r.

W oświadczeniu wezwano również departament imigracyjny do ustalenia „środków, zasobów i harmonogramu” w celu zapewnienia, że Kanada spełni drugi cel określony w zmodernizowanej ustawie o językach urzędowych, polegający na przywróceniu udziału osób francuskojęzycznych spoza Quebecu do poziomu 6,1 procent.

Powołując się na najnowsze trendy, Roy jest przekonany, że Kanada osiągnie ten cel. Rząd federalny przekroczył swój sześcioprocentowy cel w 2024 roku, kiedy 7,2% stałych rezydentów spoza Quebecu (30 550 osób) biegle posługiwało się językiem francuskim.

Chce, aby Kanada ostatecznie osiągnęła cel 20 procent.

Konserwatywna krytyczka imigracji Michelle Rempel Garner nie odpowiedziała na prośbę o komentarz, ale lider jej partii, Pierre Poilievre, naciskał na liberałów, aby wprowadzili większe cięcia imigracyjne. Twierdzi, że chce, aby więcej osób wyjechało niż przyjechało , „abyśmy mogli nadrobić zaległości”.

Jednym ze środków stosowanych obecnie przez Ottawę w celu zwiększenia imigracji wśród osób francuskojęzycznych jest pilotażowy program imigracyjny dla społeczności francuskojęzycznej.

Półwysep Akadiański w północnym Nowym Brunszwiku wziął udział w programie pilotażowym, który oferuje stały pobyt wykwalifikowanym pracownikom. W programie bierze udział także gorzelnia w Petit-Paquetville w Nowym Brunszwiku, współprowadzona przez Sébastiena Roya.

„Wielu naszych [klientów] mówi po francusku, jest to ich pierwszy język i często jedyny język, jakim się posługują” – powiedział o klientach Distillerie Fils du Roy.

Roy powiedział, że imigracja ożywiła jego rodzinne miasto, które, jak twierdził, traciło młodych ludzi. Dodał, że niedawno zatrudnił trzech francuskojęzycznych nowoprzybyłych absolwentów lokalnej uczelni i zamierza zatrudnić kolejnych trzech w ramach programu pilotażowego, który przewiduje od 10 do 20 aplikacji dziennie.

„Dzięki przybyszom osób francuskojęzycznych możemy pozostać frankofońscy, możemy kontynuować prowadzenie naszych firm, a ponadto przyciągamy do naszej społeczności młodych dorosłych” – powiedział Roy.

W Timmins w Ontario, gdzie niemal połowa z ponad 41 tys. mieszkańców miasta mówi po francusku i angielsku, zaczęto dostrzegać, że należy odwrócić tendencję spadkową liczby osób mówiących po francusku, twierdzi dyrektor instytucji szkolnictwa wyższego zapewniającej wsparcie nowo przybyłym francuskojęzycznym.

Mélanie Dufresne z Collège Boréal powiedziała, że rekrutacja osób mówiących po francusku jest ważna dla usług publicznych — szczególnie dla służby zdrowia, gdzie wielu pacjentów mówi wyłącznie po francusku.

„Chcą móc komunikować się w swoim ojczystym języku” – powiedział dyrektor kampusu uczelni w Timmins.

Timmins bierze udział w kilku programach imigracyjnych mających na celu odwrócenie tendencji spadkowej we Francji, w tym w programie pilotażowym dotyczącym imigracji społeczności francuskojęzycznej.